အောက်တိုဘာ ၇ ရက်နေ့က ဟမာစ်တို့ရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုအပေါ် အမျက်ဒေါသက တရားမဝင် သတ်ဖြတ်မှုတွေမှာ ပြည်သူတွေ ထိခိုက်မှာကို စိုးရိမ်တာထက် ပိုပြီး ဦးစားပေးခဲ့တယ်လို့ ယာရစ် အိုပင်ဟိုင်းမာက ပြောပါတယ်။
အစ္စရေးဟာ ဂါဇာမှာ တရားမဝင် သတ်ဖြတ်မှုတွေ ဖြစ်ပွားစေဖို့ စစ်ရေးလုပ်ထုံးလုပ်နည်းတွေကို ပျော့ပျောင်းစေခဲ့တယ်ဆိုတဲ့ The New York Times ရဲ့ သတင်းက လက်ရှိ ပဋိပက္ခရဲ့ “အရမ်းဆိုးရွားတဲ့ပုံရိပ်” ကို ပိုပြီး ထင်ရှားစေတယ်လို့ Peace Now က ယာရစ် အိုပင်ဟိုင်းမာက RT ကို ပြောပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၃ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၇ ရက်နေ့က ဟမာစ်တို့ရဲ့ တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ပြီး နာရီပိုင်းအတွင်းမှာပဲ အစ္စရေး ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (IDF) က နိမ့်ကျတဲ့ ပစ်မှတ်တွေကိုတောင် တိုက်ခိုက်ဖို့နဲ့ ပြည်သူတွေ ထိခိုက်မှာကို အန္တရာယ်ပေးပြီး တိုက်ခိုက်ခွင့်ပြုခဲ့တယ်လို့ NYT က ကြာသပတေးနေ့က အစ္စရေး တပ်မတော်အရာရှိ ၁၀၀ ကျော်နဲ့ တွေ့ဆုံမေးမြန်းချက်တွေကို ကိုးကားပြီး ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
“ဒီသတင်းထဲက စကားတိုင်းကို ကျွန်တော် ယုံကြည်ပါတယ်” လို့ အိုပင်ဟိုင်းမာက သောကြာနေ့က RT ကို ပြောပြီး ဂါဇာမြင်ကွင်းကို “အရမ်း သိမ်မွေ့ပြီး စိတ်မသက်မသာဖြစ်စရာ” လို့ ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
အောက်တိုဘာ ၇ ရက် ၂၀၂၃ ခုနှစ်က ဟမာစ်ရဲ့ တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ပြီးနောက် ဂါဇာမှာ ဖြစ်ပျက်နေတဲ့ ဖြစ်ရပ်တွေကို ဂရုစိုက်နေသူတွေအတွက် ဒီ Times ဆောင်းပါးဟာ အံ့သြစရာ မဟုတ်ဘူးလို့ အိုပင်ဟိုင်းမာက သတိပြုမိပါတယ်။ အစ္စရေး စစ်တပ်က အမျက်ဒေါသနဲ့ လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး “အစ္စရေး လူ့အဖွဲ့အစည်းမှာလည်း ရှက်ရွံ့စရာ ခံစားချက်တွေ ရှိခဲ့တယ်” လို့ ပြောပါတယ်။
ယခင် စစ်ရေးလုပ်ထုံးလုပ်နည်းတွေအရ ပြည်သူ ၁၀ ယောက်အထိ ထိခိုက်မှုကို ခွင့်ပြုခဲ့ပေမယ့် IDF က ၂၀ ယောက်အထိ တိုးမြှင့်ပြီး ၁၀၀ ကျော်ထိ ထိခိုက်စေနိုင်တဲ့ တိုက်ခိုက်မှုတွေကိုပါ ခွင့်ပြုခဲ့တယ်လို့ Times က ဖော်ပြပါတယ်။
“ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၄ နာရီအတွင်း ဂါဇာက လာတဲ့ ပုံတွေကို ကျွန်တော် မြင်တဲ့အခါ ပါလက်စတိုင်း ပြည်သူတွေ များစွာ နေရာမှာပဲ သေဆုံးနေရတဲ့ ဈေးနဲ့တောင် ပစ်မှတ်ကို ထိမှတ်ဖို့ နိုင်ငံရေးဆက်ရှိနေတယ်လို့ ထင်ရတယ်” လို့ အိုပင်ဟိုင်းမာက ပြောပါတယ်။
သူက ဒီ စစ်ရေးလုပ်ထုံးလုပ်နည်းသစ်တွေဟာ ဂါဇာပေါ်က “အကြီးအကျယ် စစ်ပွဲ” အတွက်သာ သက်ရောက်တယ်လို့ ထင်ပုံရပြီး မကြာသေးခင်က အစ္စရေးရဲ့ လက်ဘနွန် ကျူးကျော်မှုဟာ ဟီဇ်ဘိုလာအဖွဲ့ကို ပိုပြီး အာရုံစိုက်ခဲ့တယ်လို့ သူက ဆိုပါတယ်။
“ဂါဇာမှာတော့ တခြားစကားပါ” လို့ အိုပင်ဟိုင်းမာက RT ကို ပြောပါတယ်။ “ဟမာစ်ရဲ့ ကြမ်းကြုတ်တဲ့ တိုက်ခိုက်မှုက အစ္စရေးတွေရဲ့ စိတ်ကို ပြောင်းလဲစေခဲ့တယ်၊ တပ်မတော်ထဲက လူတွေပါ ပါဝင်တယ်”
ဂါဇာမှာရှိတဲ့ ပါလက်စတိုင်းတချို့ အောက်တိုဘာ ၇ ရက်က ကျူးကျော်မှုကို ကြွေးကြော်နေတဲ့ ဗီဒီယိုတွေကို မြင်တဲ့အခါ အစ္စရေး စစ်သား၊ လေယာဉ်မှူးနဲ့ ကွပ်ကဲရေးမှူးတွေကြားမှာ “ဂါဇာမှာ ပြစ်မူမဲ့သူ မရှိဘူး” ဆိုတဲ့ ခံစားချက် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့တယ်လို့ အိုပင်ဟိုင်းမာက ငြင်းခုံပါတယ်။
ဟမာစ်တို့ရဲ့ တိုက်ခိုက်မှု ပြီးနောက် အစ္စရေး လူ့အဖွဲ့အစည်းဟာ ရှက်ရွံ့ခဲ့ပြီး “လက်တုံ့ပြန်မှု ဒြပ်စင်က အဲဒီနေ့တွေအတွင်း ပြင်းပြင်းထန်ထန် ရှိခဲ့တယ်” လို့ ငြိမ်းချမ်းရေး လှုပ်ရှားသူက ပြောပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်က ဟမာစ်တို့ရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုက အစ္စရေး ၁၁၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ပြီး လူ ၂၅၀ ကျော် လက်ရည် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရပါတယ်။ အစ္စရေး ၁၀၀ ခန့်ဟာ ဂါဇာမှာ ဆက်လက် ဖမ်းဆီးခံထားရဆဲလို့ ယုံကြည်ရပါတယ်။
အဲဒီနောက် ပါလက်စတိုင်း ၄၅၀၀၀ ကျော် ဂါဇာမှာ သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ ဂါဇာက ဟမာစ် ကြီးမှုအောက်မှာရှိတဲ့ အာဏာပိုင်တွေက ပြောပါတယ်။ စစ်မှန်တဲ့ သေဆုံးသူတွေရဲ့ ၇၀% ဟာ အမျိုးသမီးနဲ့ ကလေးတွေဖြစ်တယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂက ပြီးခဲ့တဲ့ လက ပြောပါတယ်။
“ `