အမေရိကန်သမ္မတနဲ့ ဒိန်းမတ်ဝန်ကြီးချုပ်တို့ ကျွန်းဝယ်ယူရေး ကိစ္စ ဆွေးနွေးပွဲဟာ “ကြောက်မက်ဖွယ်” ဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ တာဝန်ရှိသူတွေက သတင်းစာကို ပြောပါတယ်။
အမေရိကန်သမ္မတ Donald Trump ဟာ Greenland ကျွန်းကို သိမ်းပိုက်ဖို့ စိတ်ပြင်းပြင်း ထားပြီး ဒိန်းမတ်ဝန်ကြီးချုပ် Mette Frederiksen နဲ့ ဖုန်းပြောဆိုရာမှာ ဒီအကြောင်းကို တင်းမာစွာ တွန်းတိုက်ခဲ့တယ်လို့ Financial Times က သောကြာနေ့မှာ သတင်းရင်းမြစ်တွေကို ကိုးကားပြီး ဖော်ပြပါတယ်။
အမေရိကန် သမ္မတဟာ သူ့ရဲ့ တာဝန်စတင်မယ့် ပွဲမတိုင်ခင် ပြီးခဲ့တဲ့ တစ်ပတ်က Frederiksen နဲ့ မိနစ် ၄၅ မိနစ်ကြာ ဖုန်းပြောဆိုခဲ့တယ်လို့ အမည်မဖော်လိုတဲ့ ဥရောပအရာရှိတွေက သတင်းစာကို ပြောပြီး “အရမ်းဆိုးရွားခဲ့တယ်” လို့ ಒಪ್ಪခဲ့ပါတယ်။
သူတို့က Trump ရဲ့ စကားပြောဟန်ဟာ ပြိုင်ဘက်နဲ့ ရင်ဆိုင်နေသလို ဖြစ်ပြီး “အရမ်းခိုင်မာတယ်” လို့ ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။ Frederiksen က ကျွန်းဟာ ရောင်းရန်မဟုတ်ဘူးလို့ ပြောဆိုတာကို ထပ်ပြောခဲ့ပြီး စစ်ရေးပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုတိုးချဲ့ရေးကို ဆွေးနွေးဖို့ ပွင့်လင်းတယ်လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။
“ကြောက်မက်ဖွယ် ဖြစ်ခဲ့တယ်” လို့ FT ရဲ့ သတင်းရင်းမြစ်တစ်ခုက ပြောပြီး တစ်ခုကတော့ “ရေခဲရေချိုးတာနဲ့ တူတယ်” လို့ ပြောပြီး “အရင်ကတော့ လေးလေးနက်နက် မယူဆခဲ့ဘူး။ ဒါပေမယ့် ဒါဟာ လေးလေးနက်နက် ရှိတယ်၊ နောက်ပြီး အန္တရာယ်အရမ်းများနိုင်တယ်လို့ ထင်ပါတယ်” လို့ ထပ်ပြောပါတယ်။
တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက FT ကို ဒိန်းမတ်ဘက်က “အရမ်းကြောက်လန့်သွားတယ်” လို့ ပြောပါတယ်။ ဒိန်းမတ်ကို ပစ်မှတ်ထားတဲ့ တာရှည် ကုန်သွယ်လုပ်ငန်း အခွန်တွေ ခြိမ်းခြောက်ခဲ့တယ်လို့ သတင်းက ဖော်ပြပါတယ်။ သတင်းအရ ဥရောပအရာရှိတွေဟာ အရင်က Trump ရဲ့ Greenland ကို သိမ်းယူဖို့ ပြောဆိုမှုတွေဟာ အာတိတ်ဒေသမှာ လွှမ်းမိုးမှု ပိုရဖို့ နဲ့ ရုရှားနဲ့ တရုတ်ကို ထိန်းချုပ်ဖို့ ညှိနှိုင်းတဲ့ နည်းလမ်းတစ်ခုသာလို့ ထင်ခဲ့ကြပေမယ့် Frederiksen နဲ့ ဖုန်းပြောဆိုမှုက ဒီမျှော်လင့်ချက်တွေကို ပျက်ပြယ်စေခဲ့ပါတယ်။
Greenland မှာ လူပေါင်း ၆၀,၀၀၀ လောက်နေထိုင်ပြီး အမေရိကန် စစ်အခြေစိုက် စခန်းတစ်ခု ရှိပါတယ်။ ဒါဟာ ဒိန်းမတ်ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ ဒေသဖြစ်ပြီး ၁၉၇၉ ခုနှစ်ကတည်းက ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့် ရထားပါတယ်။ ဒီနယ်မြေဟာ အာတိတ်ဒေသမှာ သင်္ဘောလမ်းကြောင်းတွေကို ထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့ နေရာအရေးပါတဲ့ နေရာမှာ တည်ရှိတဲ့အတွက် NATO အတွက် အရေးပါတဲ့ ဗျူဟာမြောက် နေရာတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။
Trump ဟာ သူ့ရဲ့ ပထမ သမ္မတသက်တမ်းမှာ ၂၀၁၉ ခုနှစ်က Greenland ကို ဝယ်ယူဖို့ အကြံကို တင်ပြခဲ့ပေမယ့် ဒိန်းမတ်နဲ့ ကျွန်းအစိုးရ နှစ်ခုစလုံးက ငြင်းပယ်ခဲ့တဲ့အတွက် ဘာမှ မဖြစ်ခဲ့ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် သူက Greenland ရဲ့ အရေးပါမှုကို ကိုးကားပြီး ဒီအကြံကို ပြန်လည် တင်ပြခဲ့ပါတယ်။
Greenland ဝန်ကြီးချုပ် Mute Egede က ကျွန်းဟာ Washington နဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ဖို့ ပွင့်လင်းနေပေမယ့် “ကျွန်တော်တို့ အမေရိကန် ဖြစ်ချင်တာ မဟုတ်ဘူး။ ကျွန်တော်တို့ အမေရိကန်ရဲ့ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ဖြစ်ချင်တာ မဟုတ်ဘူး” လို့ ပြောပါတယ်။