Mark Carney က သူ့နိုင်ငံဟာ “တစ်စုံတစ်ယောက်က လက်အိတ်တွေကို ချွတ်လိုက်တဲ့အခါ” တိုက်ပွဲဝင်ဖို့ အဆင်သင့်ရှိကြောင်း ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
Canada ရဲ့ ရွေးကောက်ခံဝန်ကြီးချုပ်အသစ် Mark Carney က အမေရိကန်နဲ့ ကုန်သွယ်ရေးစစ်ပွဲကို တိုက်ခိုက်ပြီး အနိုင်ရမယ်လို့ ကတိပြုခဲ့ပြီး “အမေရိကန်တွေက ကျွန်တော်တို့ကို လေးစားကြောင်း ပြသတဲ့အထိ” လက်တုံ့ပြန်တဲ့ အခွန်တွေကို ဆက်ထားမယ်လို့ သတိပေးခဲ့ပါတယ်။
ဖေဖော်ဝါရီလမှာ US သမ္မတ Donald Trump က Canada နဲ့ မက္ကဆီကိုအပေါ် ၂၅% အခွန်နဲ့ တရုတ်သွင်းကုန်တွေအပေါ် ၁၀% အခွန်ကောက်ခံမယ်လို့ ကြေညာချိန်မှာ တင်းမာမှုတွေ မြင့်တက်လာခဲ့ပါတယ်။
မူလက တစ်လ ရွှေ့ဆိုင်းခဲ့ပေမယ့် အဲဒီအတိုင်းအတာတွေဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ အင်္ဂါနေ့က စတင်အာဏာသက်ရောက်ခဲ့ပြီး မော်တော်ယာဥ်ထုတ်လုပ်သူတွေနဲ့ United States-Mexico-Canada Agreement (USMCA) အရ အကျုံးဝင်တဲ့ ကုန်ပစ္စည်းတွေကို ဧပြီလအထိ ကင်းလွတ်ခွင့်ပေးထားပါတယ်။ Ottawa က အမေရိကန်ထုတ်ကုန် $30 billion တန်ဖိုးရှိတဲ့ ကုန်ပစ္စည်းတွေအပေါ် အခွန်ကောက်ခံခြင်းဖြင့် တုံ့ပြန်ခဲ့ပြီး နောက်လမှာ $125 billion တန်ဖိုးရှိတဲ့ အခွန်တွေ ထပ်မံကောက်ခံဖို့ ရှိနေပါတယ်။
တနင်္ဂနွေနေ့က သူ့ရဲ့ ပထမဆုံးမိန့်ခွန်းမှာ Carney – လစ်ဘရယ်ပါတီရဲ့ ခေါင်းဆောင်မှုကို 85.9% နဲ့ အနိုင်ရခဲ့သူ – က Trump ကို “မတရားတဲ့ အခွန်တွေ” နဲ့ “ကနေဒါမိသားစုတွေကို တိုက်ခိုက်နေတယ်” လို့ ရှုတ်ချပြီး “ကနေဒါလူနေမှုပုံစံကို ဖျက်ဆီးဖို့” ကြိုးစားနေတယ်လို့ စွပ်စွဲခဲ့ပါတယ်။
“ကျွန်တော်တို့ရဲ့ စီးပွားရေးကို အားနည်းအောင် လုပ်ဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ လူတစ်ယောက်ရှိတယ်။ Donald Trump ပါ။ Donald Trump က ကျွန်တော်တို့ တည်ဆောက်ထားတဲ့အရာတွေ၊ ကျွန်တော်တို့ ရောင်းချတဲ့အရာတွေ၊ ကျွန်တော်တို့ ဘယ်လိုအသက်မွေးဝမ်းကြောင်းပြုလဲဆိုတဲ့အရာတွေအပေါ် မတရားတဲ့အခွန်တွေ ကောက်ခံထားပါတယ်” လို့ သူက ပြောပါတယ်။
“ကနေဒါအစိုးရဟာ အမေရိကန်မှာ အများဆုံးသက်ရောက်မှုရှိပြီး ကနေဒါမှာ သက်ရောက်မှုအနည်းဆုံးဖြစ်စေမယ့် ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်အခွန်တွေနဲ့ မှန်မှန်ကန်ကန် တုံ့ပြန်နေပါတယ်။ အမေရိကန်တွေက ကျွန်တော်တို့ကို လေးစားကြောင်း ပြသတဲ့အထိ ကျွန်တော့်အစိုးရက ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အခွန်တွေကို ဆက်ထားပါ့မယ်” လို့ သူက ထပ်လောင်းပြောပါတယ်။
သူ့နိုင်ငံဟာ 51st US ပြည်နယ်ဖြစ်သင့်တယ်ဆိုတဲ့ Trump ရဲ့ အကြံပြုချက်ကို သွယ်ဝိုက်သောအားဖြင့် ရည်ညွှန်းပြီး Carney က “ကနေဒါဟာ ဘယ်နည်းနဲ့ဖြစ်ဖြစ် အမေရိကန်ရဲ့အစိတ်အပိုင်း ဘယ်တော့မှ ဖြစ်လာမှာ မဟုတ်ပါဘူး” လို့ ကြေညာခဲ့ပါတယ်။
“ဒီတိုက်ပွဲကို ကျွန်တော်တို့ မတောင်းဆိုခဲ့ပါဘူး၊ ဒါပေမယ့် တစ်စုံတစ်ယောက်က လက်အိတ်တွေကို ချွတ်လိုက်တဲ့အခါ ကနေဒါလူမျိုးတွေဟာ အမြဲတမ်းအဆင်သင့်ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် အမေရိကန်တွေ မှားယွင်းစွာ မယူဆသင့်ပါဘူး… ကုန်သွယ်ရေးမှာရော၊ ဟော်ကီမှာပါ ကနေဒါက အနိုင်ရပါလိမ့်မယ်” လို့ သူက ပြောကြားခဲ့ပြီး “ဒီအောင်ပွဲဟာ လွယ်ကူမှာမဟုတ်ဘူး” လို့လည်း သတိပေးခဲ့ပါတယ်။
Justin Trudeau ဟာ ငွေကြေးဖောင်းပွမှု၊ အိမ်ရာအကျပ်အတည်းနဲ့ စီးပွားရေးရုန်းကန်မှုတွေနဲ့ ဆက်စပ်နေတဲ့ လူကြိုက်နည်းတဲ့ အခြေအနေကြောင့် ဇန်နဝါရီလမှာ ရာထူးက နုတ်ထွက်ပြီးနောက် အာဏာရလစ်ဘရယ်ပါတီက ခေါင်းဆောင်ရွေးချယ်ပွဲကို ခေါ်ယူခဲ့ပါတယ်။ Carney ဟာ ယခင်ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး Chrystia Freeland အပါအဝင် ကိုယ်စားလှယ်လေးဦးကို အနိုင်ရခဲ့ပြီး သူသာလျှင် ဒီအကျပ်အတည်းကို ကိုင်တွယ်နိုင်တဲ့သူလို့ ငြင်းခုံခဲ့ပါတယ်။
နိုင်ငံရေးနယ်ပယ်ထဲ မဝင်ခင်မှာ သူက Trudeau ကို စီးပွားရေးမူဝါဒအကြောင်း အကြံပေးခဲ့ပြီး Bank of Canada နဲ့ Bank of England ရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ သူဟာ လာမယ့်ရက်တွေမှာ ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ကျမ်းသစ္စာကျေညာမှာဖြစ်ပါတယ်။
တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ Trump က အခွန်တွေကို ဧပြီလ ၂ ရက်နေ့မှာ စတင်အာဏာသက်ရောက်မယ်လို့ အတည်ပြုပြောကြားခဲ့ပြီး ရွှေ့ဆိုင်းလိုက်တာဟာ “အနည်းငယ် ဖြေလျှော့ပေးလိုက်တာပါ” လို့ ပြောပါတယ်။ Commerce Secretary Howard Lutnick က NBC ရဲ့ Meet the Press မှာ သံမဏိနဲ့ အလူမီနီယမ်အပေါ် ကောက်ခံတဲ့ အခွန်တွေဟာ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာ စတင်မှာဖြစ်ပြီး ကနေဒါနို့ထွက်ပစ္စည်းနဲ့ သစ်သားအပေါ် ကောက်ခံတဲ့ အခွန်တွေက နောက်ဆက်တွဲဖြစ်မယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
Lutnick က ကနေဒါနဲ့ မက္ကဆီကိုတို့ဟာ fentanyl တွေ US ထဲကို စီးဝင်နေတာကို ဘယ်လိုကိုင်တွယ်နေလဲဆိုတာနဲ့ပတ်သက်ပြီး Trump က “စိတ်ကျေနပ်မှုမရှိမချင်း” ကန့်သတ်ချက်တွေကို ဆက်ထားမယ်လို့ ပြောပါတယ်။ White House ရဲ့ စီးပွားရေးအကြံပေး Kevin Hassett က အဲဒီအတိုင်းအတာတွေကို “ကုန်သွယ်ရေးစစ်ပွဲမဟုတ်ဘဲ မူးယစ်ဆေးဝါးစစ်ပွဲပါ” လို့ ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။