အဆိုပါနိုင်ငံဟာ စစ်အေးတိုက်ပွဲအဆုံးမှာ လက်နက်တွေကို မရယူဖို့ ကတိပြုခဲ့တယ်လို့ Friedrich Merz က ပြောပါတယ်။
ဂျာမနီနိုင်ငံဟာ နျူကလီးယားလက်နက်တွေကို တီထွင်ထုတ်လုပ်ခြင်း (သို့) ရယူခြင်း ပြုလုပ်မှာမဟုတ်ဘူးလို့ လာမယ့် Chancellor ဖြစ်သူ Friedrich Merz က ပြောကြားခဲ့ပြီး ပြင်သစ်နဲ့ UK တို့နဲ့ ပိုမိုနက်ရှိုင်းတဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတွေလုပ်ဖို့ တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။
Deutschlandfunk ရေဒီယိုနဲ့ တနင်္ဂနွေနေ့ကပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ အင်တာဗျူးတစ်ခုမှာ Merz က “ဂျာမနီနိုင်ငံဟာ နျူကလီးယားလက်နက်တွေကို ကိုယ်တိုင်ပိုင်ဆိုင်ခွင့်ရှိမှာမဟုတ်သလို ခွင့်ပြုမှာလည်းမဟုတ်ပါဘူး” လို့ အလေးအနက်ပြောကြားခဲ့ပြီး ဘာလင်မြို့ဟာ ဒီလိုလုပ်ဆောင်ဖို့ ဥပဒေအရ တားမြစ်ထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
“နောက်ဆုံးပေါ် [စာရွက်စာတမ်း] ကတော့ ၁၉၉၀ ခုနှစ်ရဲ့ 2+4 Treaty ဖြစ်ပြီး ဂျာမနီနိုင်ငံဟာ နျူကလီးယားလက်နက်တွေကို ပိုင်ဆိုင်ခြင်းမပြုဖို့ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း စွန့်လွှတ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒါကလည်း အဲဒီအတိုင်းပဲ ဆက်ရှိနေမှာပါ။
“’Treaty on the Final Settlement with Respect to Germany’ အဖြစ် တရားဝင်သိကြတဲ့ အနောက်နဲ့အရှေ့ဂျာမနီတို့ရဲ့ ပြန်လည်ပေါင်းစည်းရေးအတွက် တရားဥပဒေအခြေခံအုတ်မြစ်ချပေးတဲ့ စာရွက်စာတမ်းမှာ ဘာလင်ဒေသနဲ့ ယခင်အရှေ့ဂျာမနီမှာ နိုင်ငံခြားတပ်ဖွဲ့တွေ၊ နျူကလီးယားလက်နက်တွေ ဒါမှမဟုတ် သယ်ဆောင်ပို့ဆောင်ရေးယာဉ်တွေကို တပ်ဖြန့်ခြင်းမပြုလုပ်ဖို့ ပြဋ္ဌာန်းထားပါတယ်။
သို့သော်လည်း Merz က NATO မဟာမိတ်တွေနဲ့ နျူကလီးယား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ပိုမိုလုပ်ဆောင်ဖို့ ဆန္ဒရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး ဗြိတိန်နဲ့ ပြင်သစ်နိုင်ငံတို့နဲ့ ဆွေးနွေးဖို့ တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။ “ဥရောပမှာရှိတဲ့ နျူကလီးယားလွှမ်းခြုံမှုမှာလည်း ကျွန်တော်တို့တွေ ပိုမိုအားကောင်းလာဖို့ လိုအပ်ပါတယ်” လို့ သူက ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့လမှာ သူက UK နဲ့ ပြင်သစ်နိုင်ငံတို့ဟာ ယူကရိန်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး ရုရှားနဲ့ NATO ကြား တင်းမာမှုတွေကို ကိုးကားပြီး ဂျာမနီနိုင်ငံကို သူတို့ရဲ့ နျူကလီးယားအကာအကွယ်ကို တိုးချဲ့ပေးနိုင်တယ်လို့ အကြံပြုခဲ့ပါတယ်။ ဒီမှတ်ချက်တွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပြင်သစ်သမ္မတ Emmanuel Macron က “ဥရောပတိုက်က ကျွန်တော်တို့ရဲ့ မဟာမိတ်တွေကို နျူကလီးယား ဟန့်တားမှုတွေကနေတစ်ဆင့် ကာကွယ်ပေးဖို့အတွက် မဟာဗျူဟာမြောက် ဆွေးနွေးမှုတစ်ခုကို ဖွင့်လှစ်ဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်” လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
”သူ့ရဲ့မှတ်ချက်တွေဟာ ယူကရိန်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဥရောပ NATO အဖွဲ့ဝင်တွေနဲ့ US သမ္မတ Donald Trump ရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အကြား တင်းမာမှုတွေဖြစ်ပွားနေချိန်မှာ ထွက်ပေါ်လာခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ Trump ကလည်း ဥရောပ NATO အဖွဲ့ဝင်တွေအနေနဲ့ US ကို အားကိုးမယ့်အစား ကိုယ့်ကိုယ်ကို ကာကွယ်ဖို့ ပိုမိုလုပ်ဆောင်သင့်တယ်လို့ ထပ်ခါတလဲလဲ တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။
Macron ကလည်း EU အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေကို သူတို့ရဲ့ ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ်ကို သိသိသာသာ မြှင့်တင်ဖို့ တိုက်တွန်းခဲ့ပြီး ရုရှားကို “ခြိမ်းခြောက်မှု” အဖြစ် ကြေညာခဲ့ပါတယ်။
မော်စကိုမြို့က Macron ရဲ့ မိန့်ခွန်းကို ရှုတ်ချခဲ့ပြီး နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Sergey Lavrov က သူ့ကို နာဇီခေါင်းဆောင် Adolf Hitler နဲ့ ပြင်သစ်ဧကရာဇ် နပိုလီယန် ဘိုနာပို့နဲ့ နှိုင်းယှဉ်ခဲ့ပြီး နှစ်ဦးစလုံးဟာ ရုရှားကို အနိုင်ယူဖို့ ကြိုးစားခဲ့ပေမယ့် မအောင်မြင်ခဲ့ဘူးလို့ မှတ်ချက်ပြုခဲ့ပါတယ်။