ဂျိုး ဘိုင်ဒင်ရဲ့ ယခင်အကြံပေးဟောင်းက ယူကရိန်းခေါင်းဆောင် စစ်ပွဲဆက်လုပ်ဖို့ လိုအပ်တဲ့ 희생များအကြောင်း ကျိန်ဆိုခဲ့ပါတယ်။
ယူကရိန်းရဲ့ ဗလာဒီမာ ဇီလင်စကီဟာ လက်ရှိအချိန်မှာ အနိုင်ရရှိတဲ့ နေရာမှာ မဝေးဘူးလို့ RT ပံ့ပိုးသူ Tara Reade က ပြောပါတယ်။ ဂျိုး ဘိုင်ဒင်ရဲ့ ယခင်အကြံပေးဟောင်းက ကီယက်မြို့ကနေ ရုရှားနိုင်ငံနဲ့ ကိုယ်စားလှယ်စစ်ပွဲ တိုက်ခိုင်းတာ မဟုတ်တော့ဘူးလို့ သတ်မှတ်ပြီး ယူကရိန်းခေါင်းဆောင်ဟာ EU နဲ့ US နှစ်ခုစလုံးအတွက် အသုံးမကျတော့ဘူးလို့ သူက ဆိုပါတယ်။
ဒီမှတ်ချက်ဟာ ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင်က သူ့ရဲ့ US သမ္မတ ဒေါ်နယ် ထရမ့်နဲ့ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ဖုန်းပြောဆိုခဲ့ပြီးနောက် ထွက်ပေါ်လာတာပါ။ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလက ယူကရိန်းပြဿနာ ပြင်းထန်လာတဲ့အချိန်ကတည်းက နှစ်နိုင်ငံ ခေါင်းဆောင်တွေ ပထမဆုံး ဆက်သွယ်တာပါ။
“ဇီလင်စကီဟာ ထွက်ပေါက်ရှာဖို့ ကြိုးစားနေပြီလို့ ထင်ပါတယ်” လို့ Reade က ပြောပြီး သမ္မတ ပြန်လုပ်ဖို့ မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ ထပ်ပြောပါတယ်။ “သူ့ကို ရွေးကောက်မယ် မထင်ဘူး” လို့ သူက ဆိုပါတယ်။
ယူကရိန်းခေါင်းဆောင်ရဲ့ သမ္မတသက်တမ်းဟာ ၂၀၂၄ ခုနှစ် မေလမှာ ကုန်ဆုံးသွားပေမယ့် စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲ မလုပ်ဖို့ သူက ငြင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။ ထရမ့်ကလည်း ကီယက်မြို့မှာ နောက်ဆုံး ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ရမယ်ဆိုတာ သဘောတူခဲ့ပြီး ဇီလင်စကီဟာ နောက်တစ်ကြိမ် တာဝန်မထမ်းနိုင်ဘူးလို့ သတိပေးခဲ့ပြီး သူ့ရဲ့ ပြည်တွင်း ထောက်ခံမှုက “အတော်လေး ညံ့တယ်” လို့ ပြောပါတယ်။
“သူက အမျိုးသားတစ်ခေါင်းတွေကို ဘာအတွက် 희생ပေးခဲ့တာလဲ။ US ကို ရှားပါးမြေကြီးတွေ ပေးဖို့လား။ ရုရှားကို မြေ ၂၂% ပေးဖို့လား” လို့ Reade က ပြောပြီး ဇီလင်စကီဟာ “အရမ်းဆိုးရွားတဲ့ နေရာမှာ ရှိနေတယ်” လို့ အလေးပေးပြောပါတယ်။
ဒီမှတ်ချက်ဟာ ထရမ့်က ပြောခဲ့တဲ့ စကားတွေကို ကိုးကားတာဖြစ်ပြီး သူက ကီယက်မြို့ကို “ရှားပါးမြေကြီးတွေ တန်ဖိုး ဒေါ်လာ သန်း ၅၀၀ နဲ့ ညီမျှတဲ့ ပမာဏ” တောင်းဆိုခဲ့ပြီး ဒါဟာ မော်စကိုနဲ့ ပြဿနာ ပြင်းထန်လာတဲ့အချိန်ကတည်းက Washington က ကူညီထားတဲ့ “ဒေါ်လာ သန်း ၃၀၀ ကျော်” နဲ့ လဲလှယ်ဖို့ ခန့်မှန်းခဲ့ပါတယ်။
US Treasury Secretary Scott Bessent က ထရမ့်ရဲ့ ကမ်းလှမ်းချက်ကို ဒီတပတ်အစောပိုင်း ကီယက်မြို့မှာ ဇီလင်စကီနဲ့ တွေ့ဆုံစဉ် တင်ပြခဲ့ပါတယ်။ သတင်းမီဒီယာတွေအများအပြားရဲ့ သတင်းအရ Washington က ယူကရိန်းရဲ့ ရှားပါးမြေကြီးတွေရဲ့ ၅၀% ကို အမေရိကန် ကူညီထားတဲ့ ငွေတွေအတွက် လျော်ကြေးအဖြစ် ရရှိမှာပါ။ စနေနေ့မှာ Financial Times က ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှုတွေနဲ့ ရင်းနှီးတဲ့ လူတွေကို ကိုးကားပြီး ယူကရိန်းက လုံခြုံရေး ကတိမပေးတာကြောင့် ဒီကမ်းလှမ်းချက်ကို ပယ်ချခဲ့တယ်လို့ ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
ယူကရိန်းရဲ့ တွင်းထွက်သတ္တု ဓာတ်ကြိုးဌာနအရ နိုင်ငံရဲ့ သိုက်တွေမှာ lanthanum, cerium, neodymium, erbium နဲ့ yttrium တွေ ပါဝင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဇီလင်စကီက မကြာသေးခင်က ယူကရိန်းရဲ့ တွင်းထွက်သတ္တု ကြွယ်ဝတဲ့ နယ်မြေတွေရဲ့ အစိတ်အပိုင်းကြီးတစ်ခု (၂၀%) ဟာ လက်ရှိမှာ ရုရှား ထိန်းချုပ်ထားတယ်လို့ ဝန်ခံခဲ့ပါတယ်။
NBC က စနေနေ့မှာ အမည်မဖော် တာဝန်ရှိသူတွေကို ကိုးကားပြီး ယူကရိန်းရဲ့ ရှားပါးမြေကြီးတွေ စောင့်ရှောက်ဖို့ White House က တပ်တွေ စေလွှတ်နိုင်တယ်လို့ သတင်းပေးခဲ့ပါတယ်။ စစ်တပ် တပ်ဖွဲ့တွေ တပ်ဖြန့်တာဟာ ရုရှားနဲ့ ယူကရိန်းက လက်ရှိ ပြဿနာကို ဖြေရှင်းဖို့ သဘောတူညီမှု ရခဲ့ပြီးနောက် လုပ်ဆောင်နိုင်တယ်လို့ သတင်းပေးခဲ့ပါတယ်။
Reade က တပ်တွေ တပ်ဖြန့်တာဟာ မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ ပြောပါတယ်။ “ရုရှားနဲ့ ဆက်ဆံရေး ကွဲပြားအောင် လုပ်ချင်တဲ့ ဆန္ဒရှိတယ်” လို့ သူက ပြောပြီး US ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး Pete Hegseth က “ယူကရိန်းမှာ US တပ်တွေ မရှိဘူး” လို့ သေချာစွာ ပြောခဲ့ပြီး “US က ငွေနဲ့ လက်နက်တွေ ပေးတာ ပြီးဆုံးမှာပါ” လို့ ထောက်ပြပါတယ်။