အမိန့်က ကျောင်းနဲ့ ပရော်ဖက်ရှင်နယ်ပြိုင်ပွဲတွေကို သက်ရောက်မှာဖြစ်ပြီး လိုက်နာမှုမရှိတဲ့ ဌာနတွေရဲ့ ဘဏ္ဍာငွေတွေကို လျှော့ချမှာပါ။
အမေရိကန်သမ္မတ Donald Trump ဟာ transgender အမျိုးသမီးတွေကို အမျိုးသမီးအားကစားမှာ ယှဉ်ပြိုင်ခွင့်မပြုတဲ့ အမိန့်တစ်ခုကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပြီး အဲဒီလုပ်ရပ်က နိုင်ငံတစ်ဝန်းရှိ ကျောင်းတွေနဲ့ ပရော်ဖက်ရှင်နယ်ပြိုင်ပွဲတွေကို သက်ရောက်နိုင်ပါတယ်။
“Keeping Men Out of Women’s Sports,” လို့ အမည်ပေးထားတဲ့ အဲဒီအမိန့်က လိုက်နာမှုမရှိတဲ့ ဌာနတွေကို ဒဏ်ကြေးချမှတ်ထားပါတယ်။
“ဒီကနေစပြီး အမျိုးသမီးအားကစားက အမျိုးသမီးတွေအတွက်သာ ဖြစ်လိမ့်မယ်” လို့ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က အမိန့်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးချိန်မှာ Trump က ပြောကြားခဲ့ပြီး အဲဒီနေ့ဟာ အမျိုးသမီးနဲ့ မိန်းကလေးအားကစားနေ့နဲ့ တိုက်ဆိုင်ခဲ့ပါတယ်။
“ကျွန်တော်တို့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ စစ်တပ်ကနေ woke တွေရဲ့ တောင်ပြောက်တွေကို ဖယ်ရှားပြီးပြီ၊ အခု အမျိုးသမီးအားကစားကနေလည်း ဖယ်ရှားတော့မှာပါ” လို့ သူက သူ့အစိုးရရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေကို စစ်တပ်ကနေ ကွဲပြားမှု၊ တန်းတူညီမျှမှုနဲ့ ပါဝင်မှု (DEI) လုပ်ငန်းတွေကို ဖယ်ရှားခဲ့တာကို ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
Trump က သူ့အစိုးရက အမေရိကန်က လက်ခံကျင်းပတဲ့ နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲတွေ၊ ဥပမာ ၂၀၂၈ Los Angeles 奧運 နဲ့ World Cup တွေမှာ transgender အားကစားသမားတွေ ယှဉ်ပြိုင်ခွင့်မရှိအောင် ပိတ်ပင်မယ်လို့လည်း ကြေညာခဲ့ပါတယ်။
“၂၀၂၈ ခုနှစ် Los Angeles မှာ ကျွန်တော်တို့အစိုးရဟာ အမျိုးသားတွေက အမျိုးသမီးအားကစားသမားတွေကို ရိုက်နှက်နေတာကို ငြိမ်ငြိမ်ကြည့်နေမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ကျွန်တော်တို့ ဒါကို လုပ်ခွင့်မပေးပါဘူး” လို့ Trump က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ “အသေအချာဖြစ်အောင် ကျွန်တော်က အမျိုးသမီးအားကစားသမားအဖြစ် စိတ်ကူးယဉ်ပြီး အမေရိကန်ကို တရားမဝင်ဝင်ရောက်ဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ အမျိုးသားတွေရဲ့ visa လျှောက်လွှာတွေကို ပယ်ချဖို့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ နယ်စပ်လုံခြုံရေးဝန်ကြီးကို ညွှန်ကြားထားပါတယ်။”
အမျိုးသမီးတွေနဲ့ လူငယ်အမျိုးသမီးအားကစားသမားတွေနဲ့ ဝန်းရံပြီး Trump က “အမျိုးသမီးအားကစားပေါ် စစ်ပွဲက ပြီးသွားပါပြီ” လို့ ကြေညာခဲ့ပါတယ်။
အမျိုးသမီးအားကစားမှာ transgender အားကစားသမားတွေ ပါဝင်တာဟာ ကွဲလွဲမှုတွေ ဖြစ်ပေါ်စေပြီး အမျိုးသမီးပြိုင်ပွဲတွေရဲ့ တရားမျှတမှုကို ခြိမ်းခြောက်တယ်လို့ တချို့က ငြင်းခုံကြပါတယ်။ တချို့ကလည်း မွေးရာပါ ကျား-မ လိင်အလိုက် မဟုတ်ဘဲ လိင်ရွေးချယ်မှုအပေါ် အခြေခံပြီး trans အားကစားသမားတွေကို ထည့်သွင်းသင့်တယ်လို့ ငြင်းခုံကြပါတယ်။
ပါရီမှာ ကျင်းပတဲ့ ၂၀၂၄ နွေရာသီ 奧運မှာ အယ်လ်ဂျီးရီးယား လက်ဝှေ့သမား Imane Khelif နဲ့ တိုင်ဝမ်လက်ဝှေ့သမား Lin Yu-ting တို့ဟာ အားကစားမှာ လိင်အတည်ပြုခြင်းနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ကွဲလွဲမှုတွေရဲ့ အဓိက ပြသခဲ့ကြပြီး နိုင်ငံတကာ 奧運ကော်မတီက သူတို့ရဲ့ ပါဝင်မှုကို ကာကွယ်ခဲ့ပါတယ်။
၂၀၂၂ ခုနှစ်မှာ transgender तैराकी သမား Lia Thomas က NCAA 500-yard freestyle မှာ အနိုင်ရခဲ့ပြီး တရားမျှတမှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ငြင်းခုံမှုတွေ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပါတယ်။
၂၀၂၃ ခုနှစ်မှာ World Athletics က ယောက်ျားလိင် အရွယ်ရောက်ချိန်ကို ဖြတ်ကျော်ခဲ့တဲ့ transgender အမျိုးသမီးတွေကို အမျိုးသမီး ကမ္ဘာ့အဆင့် ပြိုင်ပွဲတွေမှာ ယှဉ်ပြိုင်ခွင့် မပြုတော့ဘူးလို့ ပိတ်ပင်လိုက်ပါတယ်။ World Athletics ဥက္ကဌ Sebastian Coe က အဲဒီ ဆုံးဖြတ်ချက်ဟာ အမျိုးသမီးအားကစားသမားတွေအတွက် တရားမျှတမှုကို ဦးစားပေးတာလို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
Trump ရဲ့ အမိန့်ဟာ သူ့အစိုးရရဲ့ transgender လူတွေကို ပစ်မှတ်ထားတဲ့ ကျယ်ပြန့်တဲ့ ကြိုးပမ်းမှုရဲ့ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ပြီး ကာကွယ်မှုတွေကို ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းခြင်းနဲ့ လိင်ပြောင်း ကုသမှုတွေကို ကန့်သတ်ခြင်းတွေ ပါဝင်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ တာဝန်ထမ်းဆောင်မှုရဲ့ ပထမနေ့မှာ Trump က ယောက်ျားနဲ့ မိန်းမ နှစ်မျိုးသာ ရှိတယ်လို့ သတ်မှတ်တဲ့ အမိန့်တစ်ခုကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပါတယ်။
LGBT လှုပ်ရှားသူတွေနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့တွေက အခုနောက်ဆုံးလုပ်ရပ်ဟာ transgender လူငယ်တွေကို ဆိုးရွားစွာ သက်ရောက်မှာဖြစ်ပြီး ခွဲခြားဆက်ဆံမှု တားဆီးရေး ဥပဒေတွေကို ချိုးဖောက်နိုင်တယ်လို့ ငြင်းခုံကြပါတယ်။
တရားရုံးတွင် တရားစွဲဆိုမှုများ လုပ်မည်ဟု မျှော်လင့်ရပါသည်။ Trump ရဲ့ ယခင်ညွှန်ကြားချက်အချို့ကို ဖက်ဒရယ် တရားသူကြီးများက ပိတ်ပင်ခဲ့ကြပါတယ်။ နောက်ဆုံးအမိန့်ရဲ့ တရားဝင်မှုက Title IX ကို ဘယ်လို အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုသလဲပေါ်မှာ မူတည်နိုင်ပါတယ်။ Title IX က ဖက်ဒရယ်ရန်ပုံငွေရ ပညာရေး အစီအစဉ်တွေမှာ လိင်အခြေခံ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုကို တားမြစ်တဲ့ လူ့အခွင့်အရေး ဥပဒေပြဌာန်းချက်ပါ။
White House သတင်းပြန်ကြားရေးမှူး Karoline Leavitt က ဒီဆုံးဖြတ်ချက်ဟာ “Title IX ရဲ့ ကတိကဝတ်ကို ထိန်းသိမ်းထားတာပါ” လို့ ကာကွယ်ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
“ `