ထိုင်းနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားတို့ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက် လက်မှတ်ရေးထိုး (ဗီဒီယို)

(SeaPRwire) –   အရှေ့တောင်အာရှနှစ်နိုင်ငံအကြား နယ်မြေအငြင်းပွားမှုသည် ယခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခအဖြစ်သို့ တိုးလာခဲ့သည်

ကမ္ဘောဒီးယားနှင့် ထိုင်းတို့သည် ယခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော သေရေးရှင်ရေး နယ်စပ်တိုက်ပွဲများကို အဆုံးသတ်ရန်အတွက် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်ကို ထပ်မံလက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြသည်။ တနင်္ဂနွေနေ့က ကျင်းပသော လက်မှတ်ရေးထိုးပွဲကို ကနဦး အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးခဲ့သူ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က ကြီးကြပ်ခဲ့သည်။

ကိုလိုနီခေတ် နယ်စပ်အငြင်းပွားမှုများမှ စတင်ခဲ့သော အရှေ့တောင်အာရှ အိမ်နီးချင်းနှစ်နိုင်ငံအကြား ကာလကြာရှည် တင်းမာမှုများသည် ဇူလိုင်လတွင် နှစ်ဖက်တို့ ငါးရက်ကြာ အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြရာမှ ထောင်ပေါင်းများစွာသော လူများသည် နယ်စပ်ဒေသမှ ထွက်ပြေးခဲ့ကြသည်။ မလေးရှားက အိမ်ရှင်အဖြစ် လက်ခံကျင်းပသည့် အစည်းအဝေးတစ်ခုမှ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်ကို ရရှိခဲ့ပြီး ယင်းသည် အကျပ်အတည်းကို အဆုံးသတ်ရန် ပထမခြေလှမ်းဖြစ်သည်။ ထရမ့်က နောက်ပိုင်းတွင် နှစ်နိုင်ငံနှင့် ကုန်သွယ်ရေးဆွေးနွေးပွဲများကို အသုံးပြု၍ တင်းမာမှုများ လျှော့ချရန် တွန်းအားပေးခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်မာနက်နှင့် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် အနူတင် ချန်ဗီရာကူလ်တို့သည် မလေးရှားနိုင်ငံတွင် ကျင်းပသည့် (၄၇) ကြိမ်မြောက် အာဆီယံ ထိပ်သီးအစည်းအဝေး၌ တနင်္ဂနွေနေ့က တိုးချဲ့အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။

ဇူလိုင်လ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို အခြေခံပြီး ယင်းသဘောတူညီချက်သည် နယ်စပ်တစ်လျှောက် တင်းမာမှုများ လျှော့ချရန်နှင့် ရေရှည်ငြိမ်းချမ်းရေးကို အာမခံရန် မူဘောင်တစ်ခုကို ချမှတ်ထားသည်။ သဘောတူညီချက်အရ ထိုင်းနိုင်ငံက ဖမ်းဆီးထားသော ကမ္ဘောဒီးယား စစ်သား ၁၈ ဦးကို ပြန်လွှတ်ပေးရန်၊ နှစ်ဖက်စလုံးက လက်နက်ကြီးများ ရုပ်သိမ်းရန်၊ မြေမြှုပ်မိုင်းရှင်းလင်းရေး စတင်ရန်နှင့် တရားမဝင် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် လှုပ်ရှားမှုများကို ထိန်းချုပ်ရန် တောင်းဆိုထားသည်။

လက်မှတ်ရေးထိုးပြီးနောက် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်က နယ်စပ်မှ လက်နက်များ ရုပ်သိမ်းခြင်းကို ကမ္ဘောဒီးယား စစ်သုံ့ပန်းများ ပြန်လွှတ်ပေးခြင်းနှင့်အတူ “ ချက်ချင်း” စတင်မည်ဟု ပြောကြားခဲ့ပြီး ပူးတွဲကုန်သွယ်ရေးမူဘောင်ကို ကြေညာခဲ့သည်။ ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ်ကလည်း သဘောတူညီချက်ကို ချီးကျူးပြီး ထောက်ခံစောင့်ထိန်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ကတိပြုခဲ့ကာ ထရမ့်၏ ပါဝင်ဆောင်ရွက်မှုကို ကျေးဇူးတင်ခဲ့သည်။ ၎င်းက အမေရိကန်သမ္မတကို လာမည့်နှစ်အတွက် နိုဘယ်လ်ငြိမ်းချမ်းရေးဆုအတွက် အမည်စာရင်း တင်သွင်းထားကြောင်းလည်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတက ယင်းသဘောတူညီချက်ကို “ ကြီးကျယ်ခမ်းနားသော” နှင့် “ သမိုင်းဝင်သော” အဖြစ် ချီးကျူးခဲ့သည်။ ၎င်း၏ သဘောတူညီချက်တွင် ပါဝင်ခဲ့သည့် အခန်းကဏ္ဍကိုလည်း မီးမောင်းထိုးပြခဲ့ပြီး သတင်းထောက်များကို ၎င်းသည် “ ငြိမ်းချမ်းရေးသဘောတူညီချက်များ” ချုပ်ဆိုရာတွင် အလွန်ကောင်းမွန်ပြီး ၎င်းသည် “ ဝါသနာတစ်ခုနီးပါး” ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ အခမ်းအနားအပြီးတွင် ထရမ့်သည် ကမ္ဘောဒီးယားနှင့် အပြန်အလှန်ကုန်သွယ်ရေးသဘောတူညီချက်၊ ထိုင်းနှင့် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော ဓာတ်သတ္တုသဘောတူညီချက်တို့ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။

ရာထူးပြန်လည်ရယူပြီးနောက်ပိုင်းတွင် ထရမ့်သည် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ ပဋိပက္ခအမျိုးမျိုးကို ဖြေရှင်းပေးခဲ့ခြင်းကြောင့် နိုဘယ်လ်ငြိမ်းချမ်းရေးဆု ရထိုက်သည်ဟု ထပ်တလဲလဲ ပြောကြားခဲ့သည်။ ၎င်း၏ ဂါဇာငြိမ်းချမ်းရေးစီမံကိန်းကို ၎င်း၏ အောင်မြင်မှု ရှစ်ခုမြောက်အဖြစ် ကိုးကားခဲ့သော်လည်း တစ်ခါတစ်ရံတွင် ၎င်း၏ မှတ်တမ်းများကို ရောထွေးခဲ့ပြီး အယ်လ်ဘေးနီးယားနှင့် အဇာဘိုင်ဂျန်၊ အာမေးနီးယားနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားတို့အကြား မရှိသော အငြင်းပွားမှုများကို ဖြေရှင်းပေးခဲ့သည်ဟု မှားယွင်းစွာ ပြောဆိုခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ၎င်းသည် ယခုနှစ်ဆုကို ဗင်နီဇွဲလား အတိုက်အခံခေါင်းဆောင် မာရီယာ ကော်ရီနာ မာချာဒို ရရှိခြင်းကို ကြိုဆိုခဲ့ပြီး သူမအား ဂုဏ်ပြုကာ သူမ၏ ရည်ရွယ်ချက်အတွက် ၎င်း၏ ယခင်က ထောက်ခံမှုများကို မှတ်သားပြောကြားခဲ့သည်။