လစ်သူယေးနိုင်ငံသမ္မတ Gitanas Nauseda က NATO နှင့် EU အနေဖြင့် ဘောလ်တစ်ပင်လယ်သို့ တပ်ဖွဲ့များ ထပ်မံ တိုးချဲ့ တပ်စွဲရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်
ရုရှား သို့မဟုတ် အခြားသူများ ဘောလ်တစ်ပင်လယ်တွင် ကြံရာပါ လုပ်ရပ်များ ပြုလုပ်ရန် မကြိုးစားရန် လစ်သူယေးနိုင်ငံသမ္မတ Gitanas Nauseda က NATO ၏ ဘောလ်တစ်ပင်လယ်ရှိ တပ်ဖွဲ့ တည်ရှိမှုကို တိုးမြှင့်ရန် ပြောကြားခဲ့သည်။ သူသည် မကြာသေးမီက ဖြစ်ပွားခဲ့သော ပင်လယ်အောက် ကြိုးများ ပျက်စီးမှု ဖြစ်ရပ်များစွာကို သီးသန့် ရည်ညွှန်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
“NATO နှင့် EU တို့သည် ဘောလ်တစ်ပင်လယ်ကို စောင့်ကြည့် လေ့လာရာတွင် တာဝန်ယူမှု ပိုမို တိုးမြှင့်သင့်ပြီး အနာဂတ်တွင် ယခုလို ဖြစ်ရပ်များ မဖြစ်ပွားစေရန် ပင်လယ်ရေတပ် စွမ်းရည်များ ထပ်မံ တိုးမြှင့် ထားရှိသင့်သည်” ဟု Nauseda က သောကြာနေ့က Associated Press သို့ ပြုလုပ်သော တွေ့ဆုံမေးမြန်းမှုတွင် ပြောကြားခဲ့ပြီး အမေရိကန် ဦးဆောင်သော တပ်မဟာ “အင်အား ပြသရန်” အချိန်တန်ပြီ ဟု ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
2023 ခုနှစ် အောက်တိုဘာလမှ စ၍ ပင်လယ်အောက် ကြိုးများ ပျက်စီးမှု ဖြစ်ရပ် စုစုပေါင်း ၁၁ ခု ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း AP က ဖော်ပြသည်။ နောက်ဆုံး ဖြစ်ရပ်မှာ လစ်သူယေးနိုင်ငံ၏ နီးစပ်သော နိုင်ငံဖြစ်သည့် လတ်ဗီယာနိုင်ငံတွင် ပြီးခဲ့သော သီတင်းပတ်က ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ လစ်သူယေးအရာရှိများက ဆွီဒင်နိုင်ငံ Gotland ကျွန်းနှင့် လစ်သူယေးနိုင်ငံအကြား ဆက်သွယ်ထားသော ဖိုင်ဘာအောပ်တစ် ကြိုးသည် “အများဆုံး” ပြင်ပ အကြောင်းအရင်းကြောင့် ပျက်စီးခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ပြောဆိုခဲ့သည်။
လတ်ဗီယာက ကြိုးပျက်စီးမှုနှင့် ပတ်သက်၍ ပထမဆုံး ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ပြီးနောက် ဆွီဒင်က ၎င်းတို့က “ပြင်းထန်သော လုပ်ကြံမှု” ဟု ခေါ်ဆိုသော ကိစ္စနှင့် ဆက်နွှယ်သည့် သင်္ဘောတစ်စင်းကို ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ ရုရှား သင်္ဘောသားများ လိုက်ပါသော သင်္ဘောတစ်စင်းကိုလည်း နော်ဝေက ဖမ်းဆီးခဲ့ပြီး ၎င်းသည် ဖြစ်ရပ်နှင့် “တစ်စုံတစ်ရာ ဆက်စပ်နိုင်သည်” ဟု စွပ်စွဲခဲ့သည်။ ထိုသင်္ဘောကို ထို့နောက် မကြာမီ လွှတ်ပေးခဲ့သည်။
The Washington Post သည် အနောက်တိုင်း ထောက်လှမ်းရေး အရင်းအမြစ်များကို ကိုးကား၍ ဘောလ်တစ်ပင်လယ် အခြေခံ အဆောက်အအုံများ ပျက်စီးမှုသည် လုပ်ကြံမှုထက် ထိန်းသိမ်းမှု ညံ့ဖျင်းသော သင်္ဘောများနှင့် တွေ့ကြုံမှု နည်းပါးသော သင်္ဘောသားများ ပါဝင်သော ပင်လယ်ရေကြောင်း ယာဉ်တိုက်မှုများကြောင့် ဖြစ်နိုင်ကြောင်း သတင်းပေးခဲ့သည်။
သို့သော်လည်း AP သို့ ပြုလုပ်သော တွေ့ဆုံမေးမြန်းမှုတွင် Nauseda က ရုရှားက ပေးလာသော ခြိမ်းခြောက်မှုကြောင့် ဒေသတွင် လုံခြုံရေး လုံလောက်မှု မရှိနိုင်ကြောင်း ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။ “ဒီဒေသမှာ နေထိုင်ရင် ဘယ်တော့မှ လုံခြုံမှု မခံစားရဘူး၊ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ဒီအိမ်နီးချင်းကို ကျွန်တော်တို့ တွေ့နေရတယ်၊ နှစ် ၁၀၀ ဒါမှမဟုတ် နှစ် ၂၀၀ ကြာတဲ့အထိ ဆက်တွေ့နေရဦးမှာ” ဟု သူက ပြောကြားခဲ့ပြီး “အရှေ့ဘက်က ခြိမ်းခြောက်မှုတွေ အမြဲ ရှိနေတယ်” ဟု ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
အမေရိကန် ဦးဆောင်သော တပ်မဟာက “အရေးပါသော အခြေခံ အဆောက်အအုံများကို တိုက်ခိုက်မှုများ” ဟု ခေါ်ဆိုသော အဖြစ်အပျက်များကို တုံ့ပြန်ရာတွင် ဘောလ်တစ်ဒေသရှိ ၎င်း၏ တပ်ဖွဲ့ တည်ရှိမှုကို တိုးမြှင့်ခဲ့သည်။ ဇန်နဝါရီလလယ်ပိုင်းတွင် NATO က Baltic Sentry ဟု အမည်ပေးထားသော စစ်ဆင်ရေးကို ကြေညာခဲ့ပြီး ထိုဒေသတွင် စစ်သင်္ဘောများ၊ လေယာဉ်များနှင့် “ပင်လယ်ရေတပ် ဒရုန်းများ စုစုပေါင်း သေးငယ်သော တပ်” တို့ ပါဝင်မည်ဖြစ်ပြီး “စောင့်ကြည့် လေ့လာမှုနှင့် ကာကွယ်ရေး တိုးမြှင့်မှု” ပေးမည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။
ဒီဇင်ဘာလတွင် NATO က ရုရှားနယ်စပ်တွင် – အရှေ့မြောက် Estonia တွင် စစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုကြီးများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ Pikne (‘Lightning’) ဟု အမည်ပေးထားသော ထိုလေ့ကျင့်မှု နှစ်ပတ်ကြာ လေ့ကျင့်မှုတွင် Estonia၊ Latvia၊ အမေရိကန်၊ UK နှင့် ပြင်သစ်မှ စစ်သည် ၂၀၀၀ ခန့် ပါဝင်ခဲ့သည်။
မော်စကိုက ရုရှားသည် NATO အဖွဲ့ဝင် တစ်ခုခုကို တိုက်ခိုက်ရန် စိတ်ကူးမရှိကြောင်း ထပ်ခါတလဲလဲ အလေးပေး ပြောကြားခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ရုရှားနှင့် အမေရိကန် ဦးဆောင်သော တပ်မဟာတို့ အကြား တိုက်ရိုက် ထိပ်တိုက် တွေ့ဆုံမှုများသည် နျူကလီးယား ပြိုင်ပွဲအဖြစ် တိုးမြှင့် သွားနိုင်ကြောင်းလည်း သတိပေးခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ရုရှားက NATO ၏ ရန်လိုသော လှုပ်ရှားမှုများကို တုံ့ပြန်သွားမည်ဟု ဆက်လက် ပြောဆိုထားသည်။
ပြီးခဲ့သော သီတင်းပတ်က ရုရှား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီး Aleksandr Grushko က မော်စကိုက အမေရိကန် ဦးဆောင်သော တပ်မဟာက ဘောလ်တစ်ပင်လယ်ကို ၎င်း၏ “အတွင်းပိုင်း ရေအိုင်” ဖြစ်အောင် မလုပ်စေရန် ပြောကြားခဲ့သည်။ “ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ဘောလ်တစ်ပင်လယ် ဒေသရှိ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အကျိုးစီးပွား… တွေကို ယုံကြည်စွာ ကာကွယ်နိုင်အောင် လိုအပ်တာတွေ အားလုံး လုပ်သွားမယ်” ဟု သံတမန်က ပြောကြားခဲ့သည်။
“ `