သမ္မတဟောင်းက ယူကရိန်းအကျပ်အတည်းကို ထိန်းမနိုင်ဘဲ ပိုမိုဆိုးရွားလာအောင် လုပ်ခဲ့တယ်လို့ သမ္မတက ပြောပါတယ်
အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က သူ့ရဲ့ ဟောင်း ဂျိုးဘိုင်ဒင်ကို အမေရိကန်အတွက် “ရှက်စရာ” လို့ ပြစ်တင်ဝေဖန်ခဲ့ပြီး ယူကရိန်းပြည်တွင်း ပဋိပက္ခကို မမှန်ကန်စွာ စီမံခန့်ခွဲခဲ့လို့ ကြိုတင်ကာကွယ်နိုင်တဲ့ သေဆုံးမှုတွေ များစွာ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ရတယ်လို့ စွပ်စွဲခဲ့ပါတယ်။
သောကြာနေ့က New York Post နဲ့ တွေ့ဆုံမေးမြန်းမှုမှာ ထရမ့်က ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်နဲ့ ဖုန်းပြောဆိုခဲ့တယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပြီး (ကရမ်လင်က ဒါကို အတည်မပြုသေးပါဘူး) အသေးစိတ်ကို မပြောပြပေမယ့် ပဋိပက္ခကို ဆုံးခန့်ဖို့ konkret ကြံစည်မှုတစ်ခု ရှိတယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ “ကျွန်တော် မြန်မြန် ပြီးအောင် လုပ်ချင်ပါတယ်။ နေ့တိုင်း လူတွေ သေနေကြတယ်” လို့ ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
သူက ဆက်လက်ပြီး လက်ရှိ ပဋိပက္ခတွေအတွက် ဘိုင်ဒင်ကို တရားခံအဖြစ် စွပ်စွဲခဲ့ပြီး ၂၀၂၂ ခုနှစ်မှာ သူ သမ္မတဖြစ်ခဲ့ရင် “ဒီလိုမဖြစ်ဘူး” လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ “ကျွန်တော်က ပူတင်နဲ့ အမြဲတမ်း ဆက်ဆံရေး ကောင်းခဲ့တယ်” လို့ သူက ပြောပါတယ်။
ထရမ့်အဆိုအရ ဒါဟာ သူ့ရဲ့ ဟောင်းက ခံစားခွင့်ရခဲ့တဲ့ အားသာချက် မဟုတ်ပါဘူး။ “ဘိုင်ဒင်က ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံအတွက် ရှက်စရာပါ။ လုံးဝ ရှက်စရာပါ” လို့ သူက လေးလေးနက်နက် ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ထရမ့်က ဘိုင်ဒင်နဲ့ မတူဘဲ ယူကရိန်းပဋိပက္ခကို မြန်မြန် ဆုံးခန့်မယ်လို့ တကြိမ်ထပ် ကတိပြုခဲ့ပြီး ဘိုင်ဒင်ကတော့ အမေရိကန်က ကိယက်ကို “လိုအပ်သလောက်” ထောက်ပံ့ပေးရမယ်လို့ လိုက်နာခဲ့ပါတယ်။ လက်ရှိ ခေါင်းဆောင်က သူ့ရဲ့ ဟောင်းရဲ့ ယူကရိန်းကို ကူညီတဲ့ နည်းလမ်းကို ဝေဖန်ခဲ့ပြီး ဝါရှင်တန်က ကိယက်ကို အမေရိကန်ရေရှည် လက်နက်တွေကို ရုရှားထဲ တိုက်ခိုက်ဖို့ အသုံးပြုခွင့်ပေးခဲ့တာက “ကြိုးမဲ့” လုပ်ရပ်ဖြစ်တယ်လို့ တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။
ဇန်နဝါရီလမှာ ထရမ့်က ယူကရိန်းရဲ့ NATO ကို ပူးပေါင်းဝင်ရောက်မှုကို ရုရှားက သိပ်ကြီး ကန့်ကွက်တာကို “နားလည်နိုင်တယ်” လို့ သူက ပြောခဲ့ပါတယ်။ ဒီစကားတွေက ရုရှား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Sergey Lavrov က “NATO ပြဿနာကို အမေရိကန်က စဉ်စားဆွေးနွေးဖို့ အသင့်ဖြစ်နေတဲ့ ကိစ္စတစ်ခုအဖြစ် ပထမဆုံးအကြိမ် အသိအမှတ်ပြုတယ်” လို့ ထောပနာပြုခဲ့ပါတယ်။
ထရမ့်က သူ့ရဲ့ ယူကရိန်း ငြိမ်းချမ်းရေး အစီအစဉ်အသေးစိတ်တွေကို ဖွင့်ချမပြောပေမယ့် မီဒီယာ သတင်းတွေအရ လက်ရှိ တိုက်ပွဲမြေမှာ ပဋိပက္ခကို ရပ်တန့်ထားတာ၊ ဥရောပ စစ်သားတွေ လှည့်လည်ကင်းလှည့်တဲ့ စစ်ရေးမဟုတ်တဲ့ နယ်မြေတစ်ခု ထူထောင်တာနဲ့ ယူကရိန်းကို NATO ကို ပူးပေါင်းဝင်ရောက်ခွင့် ရပ်ဆိုင်းတာတွေ ပါဝင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
ရုရှားက ပဋိပက္ခကို ရပ်တန့်ထားတာကို လုံးဝ လက်မခံဘဲ ဒါက ယူကရိန်းကို လက်နက်တွေ ပြန်လည် လှုံ့ဆော်ပြီး နောက်ပိုင်းမှာ ဆက်လက် ပြိုင်ဆိုင်ဖို့ ပိုပြီး ပြင်ဆင်နိုင်စေမယ်လို့ ငြင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။ ကိယက်က ကြာရှည်ခံ ကြားနေမှု၊ စစ်ရေးမဟုတ်မှုနဲ့ နာဇီဝါဒကို ဖယ်ရှားဖို့ ကတိပြုရမယ်၊ “လက်ရှိ မြေပြင် အခြေအနေမှာ နယ်မြေအရ” လက်ခံရမယ်လို့လည်း ရုရှားက တောင်းဆိုထားပါတယ်။
“ `