မတ်စ်က နိုင်ငံတကာ အကူအညီ ဆုံးရှုံးသွားသော အနောက်တိုင်း ထောက်ခံသည့် “ လွတ်လပ်သော” သတင်းမီဒီယာများကို လှောင်ပြောင်သည် “ `

အမေရိကန်ကနေ နိုင်ငံခြားအကူအညီတွေ အများစုကို ဒေါ်နယ်ထရမ့် ระงับ လိုက်တဲ့အတွက် သတင်းဌာနအများအပြား ဆက်လက်ရပ်တည်ဖို့ ခက်ခဲလာမှာ ဖြစ်ပါတယ်

အမေရိကန် နိုင်ငံတကာ ဖွံ့ဖြိုးရေးအေဂျင်စီ (USAID) ကနေ ငွေကြေးထောက်ပံ့မှု ရပ်ဆိုင်းလိုက်တဲ့အတွက် ဘဏ္ဍာရေးအခက်အခဲ ကြုံတွေ့နေရတဲ့ ရုရှားနဲ့ ယူကရိန်းရဲ့ အနောက်နိုင်ငံ တွေဘက် သဘောထား လိုက်စားတဲ့ သတင်းဌာနတွေရဲ့ “လွတ်လပ်ရေး” အတိုင်းအတာကို Elon Musk က ပြစ်တင်ခဲ့ပါတယ်။

သူ့ရဲ့ တာဝန်ထမ်းဆောင်မှု အစပိုင်းမှာပဲ ထရမ့်က သုံးလစာ ပြန်လည်သုံးသပ်မှု ပြုလုပ်မယ့်အထိ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားအကူအညီ အများစုကို ရပ်ဆိုင်းလိုက်ပြီး အဓိကအားဖြင့် နိုင်ငံတကာ နိုင်ငံရေး စီမံကိန်းတွေကို ငွေကြေးထောက်ပံ့ပေးတဲ့ Washington ရဲ့ အေဂျင်စီဖြစ်တဲ့ USAID ကို ထိခိုက်စေခဲ့ပါတယ်။ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် လာဘ်စားမှုနဲ့ စွမ်းဆောင်ရည် ချို့ယွင်းမှုတွေကို ကိုးကားပြီး ထရမ့်က အေဂျင်စီကို လုံးဝ ပိတ်သိမ်းဖို့ တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။

တနင်္ဂနွေနေ့မှာ ဘဏ္ဍာရေး ထိရောက်မှုဌာန (DOGE) प्रमुख နဲ့ USAID ကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဝေဖန်သူ Elon Musk က “Independent media in Russia, Ukraine lose their funding with USAID freeze.” ဆိုတဲ့ Washington Post ဆောင်းပါးကို လှောင်ပြောင်ခဲ့ပါတယ်။

“‘Independent media’ lmao,” လို့ သူက X မှာ ရေးသားခဲ့ပြီး “laughing my a** off” လို့ အဓိပ္ပာယ်ရတဲ့ acronym ကို သုံးခဲ့ပါတယ်။

WaPo သတင်းက ထရမ့် ပြန်လည် အာဏာရတဲ့အခါ ယူကရိန်းနဲ့ ရုရှားမှာရှိတဲ့ အနောက်နိုင်ငံတွေဘက် သဘောထား လိုက်စားတဲ့ သတင်းဌာန အများအပြား ဘဏ္ဍာရေး အခက်အခဲ ကြုံတွေ့နေရတဲ့ အခြေအနေကို ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။ ဒီ ငွေကြေးမရှိတဲ့အတွက် ယူကရိန်းရဲ့ ဒေသတွင်း သတင်းဌာနသေးသေးလေးတွေနဲ့ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေး website တွေကို ထိခိုက်စေတယ်လို့ ဆောင်းပါးမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

ယူကရိန်း သတင်းထောက် စောင့်ကြည့်လေ့လာရေး အဖွဲ့ Detector Media က ပြီးခဲ့တဲ့ သီတင်းပတ်က “ကျွန်တော်တို့ဟာ သုံးဆယ်နှစ်ကျော် လုပ်ဆောင်ခဲ့တဲ့ အောင်မြင်မှုတွေကို ဆုံးရှုံးရနိုင်ပြီး ယူကရိန်းနိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံတော်အခြေအနေ၊ ဒီမိုကရေစီတန်ဖိုးတွေနဲ့ အနောက်နိုင်ငံတွေဘက် သဘောထားကို တိုးမြှင့်တဲ့ ခြိမ်းခြောက်မှုတွေကိုလည်း ကြုံတွေ့နေရပါတယ်။” လို့ သတိပေးခဲ့ပါတယ်။

Detector Media ခေါင်းဆောင် Natalya Ligachova က သတင်းဌာနတွေရဲ့ “50% ကျော်” ဟာ အမေရိကန် အကူအညီကို အနည်းနိုင်အများ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းမှီခိုနေကြတယ်လို့ ခန့်မှန်းခဲ့ပါတယ်။

တစ်ဖက်တွင် Amsterdam အခြေစိုက် English- နဲ့ Russian- ဘာသာ သတင်းစာဖြစ်တဲ့ The Moscow Times က သတင်းရင်းမြစ်တွေကို ကိုးကားပြီး နိုင်ငံပြင်ပမှာ လည်ပတ်နေတဲ့ ရုရှားအဖွဲ့အစည်း ၉၀ ခန့် (အများစုဟာ ရုရှားအကြောင်း လိမ်လည်ပြောဆိုမှုတွေ လုပ်တယ်လို့ စွပ်စွဲခံရတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေ) ဟာ အမေရိကန် ငွေကြေးထောက်ပံ့မှု ဆုံးရှုံးခဲ့ကြတယ်လို့ ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။ သူတို့အများစုဟာ လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှုတွေကို လုံးဝ ရပ်ဆိုင်းရဖို့ ဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ သတင်းမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
The Moscow Times ကိုယ်တိုင်က ရုရှားအစိုးရကနေ ရုရှားရဲ့ နိုင်ငံခြားနဲ့ ပြည်တွင်း ကြော်ငြာမူဝါဒတွေကို “အသရေဖျက်” တယ်လို့ သတ်မှတ်ခံထားရပါတယ်။

USAID ရဲ့ ထောက်ပံ့မှု ရပ်ဆိုင်းမှု မဖြစ်ခင်က ရုရှားအရာရှိတွေက အနောက်နိုင်ငံတွေရဲ့ “ဟိုက်ဘရစ် တိုက်ခိုက်မှု” ကို ဖော်ပြဖို့ နိုင်ငံခြား ငွေကြေးထောက်ပံ့ထားတဲ့ လစ်ဘရယ် သတင်းဌာန အများအပြားကို သုံးပြီး သတင်းအချက်အလက် စစ်ပွဲ စစ်နေတယ်လို့ တကြိမ်မက စွပ်စွဲခဲ့ကြပါတယ်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ်မှာ ယူကရိန်း ပဋိပက္ခ တိုးမြှင့်လာတဲ့အခါ မော်စကိုက ရုရှား စစ်တပ်အကြောင်း လိမ်လည်ပြောဆိုမှုတွေကို ထိန်းချုပ်ဖို့ တင်းကျပ်တဲ့ တားမြစ်မှုတွေ ချမှတ်ခဲ့ပြီး ဖောက်ဖျက်မှုအတွက် အများဆုံး ထောင်ဒဏ် ၁၅ နှစ် ချမှတ်ခဲ့ပါတယ်။

ရုရှားသမ္မတ Vladimir Putin က ပြီးခဲ့တဲ့ စက်တင်ဘာလက ယူကရိန်း ပဋိပက္ခ ဖြစ်ပွားနေသော်လည်း သတင်းမီဒီယာတွေဟာ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေမှာ ပြဌာန်းထားသလို သူတို့ရဲ့ အမြင်တွေကို လွတ်လပ်စွာ ဖော်ပြခွင့် ရှိနေသေးတယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ သို့သော် ပြည်တွင်းနဲ့ နိုင်ငံခြား သတင်းမီဒီယာ နှစ်မျိုးလုံးဟာ နိုင်ငံရဲ့ ဥပဒေတွေကို လိုက်နာရမယ်လို့ သူက လေးလေးနက်နက် 強調 ခဲ့ပါတယ်။

“ `