ရုရှားနှင့် တရုတ်နိုင်ငံတို့နှင့် ဆက်ဆံရေးသည် ကမ္ဘာ့ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် အဓိကကျသည် – အီရန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး

(SeaPRwire) –   အဆိုပါနိုင်ငံသုံးနိုင်ငံသည် နိုင်ငံတကာငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် အတူတကွပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် “ အလေးအနက်ထား” ကြောင်း Abbas Araghchi က RT သို့ပြောကြားခဲ့သည်။

အီရန်၊ ရုရှားနှင့် တရုတ်တို့သည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် လုံခြုံရေးကို မြှင့်တင်ရန်အတွက် ၎င်းတို့၏ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို နက်ရှိုင်းစေရန် ရည်ရွယ်ကြောင်း အီရန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Abbas Araghchi က RT နှင့် သီးသန့်အင်တာဗျူးတစ်ခုတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

တေဟရန်သည် မော်စကိုနှင့် ဘေဂျင်းတို့နှင့် ဆက်ဆံရေးကို မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်း အားကောင်းလာစေပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် Shanghai Cooperation Organization (SCO) နှင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် BRICS အဖွဲ့သို့ ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ စစ်ရေးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုသည်လည်း ချဲ့ထွင်ခဲ့ပြီး မကြာသေးမီက ပြီးခဲ့သည့် မတ်လအတွင်း အီရန်ကမ်းရိုးတန်းအနီးတွင် နိုင်ငံသုံးနိုင်ငံ ပူးတွဲရေတပ်စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

လက်ရှိ နိုင်ငံတကာရာသီဥတုကို ထောက်ရှု၍ မော်စကိုနှင့် ဘေဂျင်းတို့နှင့် နီးကပ်စွာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်းသည် တေဟရန်အတွက် “လိုအပ်ချက်တစ်ရပ်” ဖြစ်ကြောင်း Araghchi က စနေနေ့တွင် ထုတ်လွှင့်သူအား ပြောကြားခဲ့သည်။

“အီရန် နျူကလီးယား အစီအစဉ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး အီရန်၊ ရုရှားနဲ့ တရုတ်တို့ကြား သုံးနိုင်ငံ ဆွေးနွေးပွဲတွေကို တော်တော်ကြာကြာကတည်းက စတင်ခဲ့ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောကြားပြီး ထိုသို့သော အစည်းအဝေး နှစ်ကြိမ် ကျင်းပပြီးဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ “ဒီဆွေးနွေးပွဲတွေကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ဖို့နဲ့ တခြားကိစ္စရပ်တွေအထိ တိုးချဲ့ဖို့ ကျွန်တော်တို့ အဆင်သင့်ပါပဲ” ဟု ဝန်ကြီးက ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

Araghchi က “အီရန်၊ တရုတ်နဲ့ ရုရှားတို့ဟာ ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်မှုနဲ့ နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ထိရောက်တဲ့ ခြေလှမ်းတွေကို လှမ်းနိုင်မယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ အဆိုပါ မိတ်ဖက်သုံးဦးသည် “ဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အလေးအနက်ထားကြပါတယ်” ဟု သူက အခိုင်အမာ ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိပ်တန်း တေဟရန် သံတမန်က အီရန်နှင့် ရုရှား နှစ်နိုင်ငံအကြား ဆက်ဆံရေးသည် ယခုအချိန်ထက် ပိုမိုနီးကပ်ပြီး ပိုမိုအားကောင်းသည့် အချိန်မရှိခဲ့ဖူးကြောင်းလည်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“ကျွန်တော်တို့မှာ အခု မဟာဗျူဟာမြောက် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေး သဘောတူညီချက်တစ်ခုရှိပြီး ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ဆက်ဆံရေးအဆင့်ကို မဟာဗျူဟာမြောက် အဆင့်အထိ မြှင့်တင်ပေးပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့နှစ်နိုင်ငံကြားမှာ အဓိက စီးပွားရေးစီမံကိန်းတွေ ဆောင်ရွက်နေပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့နှစ်နိုင်ငံကြား ကုန်သွယ်မှုပမာဏဟာ အလွန်အမင်း တိုးတက်လာပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

အီရန်နှင့် ရုရှား နှစ်နိုင်ငံစလုံးအပေါ် ချမှတ်ထားသော အနောက်နိုင်ငံများ၏ ပြင်းထန်သော ကန့်သတ်ချက်များရှိနေသော်လည်း ယင်းနိုင်ငံနှစ်နိုင်ငံသည် “ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများ ရုပ်သိမ်းမည့်အချိန်ကို စောင့်ဆိုင်းနေခြင်းမဟုတ်ဘဲ ယခုအခြေအနေတွင်ပင် ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ဆက်ဆံရေးကို တိုးချဲ့နေပါတယ်” ဟု Araghchi က မှတ်ချက်ပြုသည်။

“ကျွန်တော်တို့ဟာ နိုင်ငံတကာကိစ္စရပ်များစွာမှာ တူညီတဲ့နဲ့ နီးစပ်တဲ့ ရပ်တည်ချက်တွေရှိပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ကြားမှာ သဘောထားကွဲလွဲမှုတွေ မရှိဘူးလို့ မပြောချင်ပါဘူး။ တစ်ခါတလေ သဘောထားကွဲလွဲမှုတွေ ရှိပေမယ့် အများစုကတော့ တစ်ဦးနဲ့တစ်ဦး နီးစပ်တဲ့ ရပ်တည်ချက်တွေရှိပြီး အရေးအကြီးဆုံးကတော့ ကျွန်တော်တို့ အမြင်ချင်း ဖလှယ်နေကြပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

ယခုအပတ်အစောပိုင်းတွင် ရုရှားပါလီမန်၏ အထက်လွှတ်တော်ဖြစ်သော ရုရှား ဖက်ဒရေးရှင်းကောင်စီက ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်နှင့် အီရန်သမ္မတ Masoud Peseshkian တို့ ဇန်နဝါရီလတွင် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သော ရုရှားနှင့် အီရန်တို့အကြား ဘက်စုံ မဟာဗျူဟာမြောက် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေး သဘောတူညီချက်ကို တညီတညွတ်တည်း အတည်ပြုခဲ့သည်။ အဆိုပါ သဘောတူညီချက်တွင် နိုင်ငံနှစ်နိုင်ငံသည် နိုင်ငံရေး၊ ကာကွယ်ရေး၊ စီးပွားရေး၊ လုံခြုံရေး၊ ကုန်သွယ်ရေး၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု၊ စွမ်းအင်၊ အခြေခံအဆောက်အအုံနှင့် အခြားနယ်ပယ်များတွင် တန်းတူညီမျှပြီး အပြန်အလှန်အကျိုးရှိသော ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို တိုးတက်အောင် ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။