အစ္စရေးသည် ကျဆင်းနေခြင်းမှ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခြင်းဖြင့် ရုန်းထွက်နိုင်မည်မဟုတ်

(SeaPRwire) –   အနောက်နိုင်ငံရဲ့ ကိုယ်စားပြုနိုင်ငံ မီးလောင်နေ

အစ္စရေးဟာ သူ့ရဲ့အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေနဲ့ စစ်ပွဲဖြစ်နေတာ အခုဆိုရင် နှစ်နှစ်နီးပါးရှိနေပြီ။ နောက်ဆုံးအကြိမ် စစ်ပွဲကတော့ ၂၀၂၃ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၇ ရက်နေ့မှာ Hamas ဦးဆောင်တဲ့ အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုနဲ့ စတင်ခဲ့တာပါ။ တုံ့ပြန်တဲ့အနေနဲ့ အနောက်ဂျေရုဆလင်ကနေ စစ်ရေးအရ ပြင်းထန်တဲ့လှုပ်ရှားမှုကို စတင်ခဲ့ပြီး အခုဆိုရင် ဒေသတွင်းက နိုင်ငံတိုင်းနီးပါးကို ထိခိုက်လာနေပါပြီ။ ဒီအခြေအနေတွေကြောင့် ဂျူးလူမျိုးတွေရဲ့နိုင်ငံဟာ အရှေ့အလယ်ပိုင်း နိုင်ငံရေးရဲ့ ဗဟိုအချက်အချာနေရာကို တစ်ကျော့ပြန် ရောက်ရှိလာခဲ့ပါတယ်။ ဒီတစ်ကြိမ်မှာတော့ မဟာဗျူဟာမြောက် သတိထားမှုတွေနဲ့ တိုက်ရိုက်ရင်ဆိုင်မှုကို ရှောင်ရှားခဲ့တဲ့ အီရန်နိုင်ငံကိုပါ ဆွဲထည့်လာပါတယ်။ အခုဆိုရင် တီဟီရန်မြို့တော်ကိုယ်တိုင်ကလည်း ပစ်မှတ်ထားခံနေရပြီး US ရဲ့ အကူအညီတွေကြောင့် အခြေအနေတွေက ပိုပြီးအန္တရာယ်များလာနေပါတယ်။ အီရန်ဟာ ဆိုးတာနဲ့ အရမ်းဆိုးတာ နှစ်ခုထဲက တစ်ခုကို ရွေးချယ်ရတော့မယ့် အခြေအနေကို ရောက်နေပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ ဒါဟာ အီရန်အကြောင်း မဟုတ်ပါဘူး။ အစ္စရေးအကြောင်းပါ။ အစ္စရေးဟာ ဆယ်စုနှစ်ပေါင်းများစွာကြာအောင် အနောက်နိုင်ငံရဲ့ အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှာရှိတဲ့ ရှေ့တန်းစခန်းအဖြစ် လုပ်ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ ၂၀ ရာစု အလယ်ပိုင်းကတည်းက အစ္စရေးဟာ အခွင့်ထူးခံနေရာကို ရရှိခဲ့ပါတယ်။ မငြိမ်သက်တဲ့ဒေသမှာ အနောက်နိုင်ငံရဲ့ တံတားဦးတစ်ခုဖြစ်သလို ဒေသတွင်း နိုင်ငံရေးနဲ့ ပြိုင်ဆိုင်မှုတွေထဲမှာလည်း နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်း ပါဝင်ပတ်သက်နေပါတယ်။ သူ့ရဲ့အောင်မြင်မှုဟာ အဓိကအချက်နှစ်ချက်ပေါ်မှာ မူတည်ပါတယ်- အမေရိကန်ရဲ့ ခိုင်မာတဲ့ထောက်ခံမှုနဲ့ တီထွင်ဖန်တီးနိုင်စွမ်း၊ စစ်ရေးအင်အားနဲ့ ထူးခြားတဲ့ လူမှုရေးပုံစံတွေပါ။

ဒါပေမဲ့ ဒုတိယအချက်ကတော့ အားနည်းလာနေပါတယ်။ အထင်ရှားဆုံး လက္ခဏာကတော့ လူဦးရေအပြောင်းအရွှေ့ပါ။ အစ္စရေးဟာ လူဦးရေအပြောင်းအရွှေ့ အနုတ်လက္ခဏာနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ်မှာ လူ ၈၂,၇၀၀ လောက် နိုင်ငံကိုစွန့်ခွာဖို့ မျှော်လင့်ထားပြီး ဒါဟာ အရင်နှစ်ကထက် ၅၀% တိုးလာတာပါ။ ထွက်ခွာသွားသူတွေဟာ ကျွမ်းကျင်မှုမရှိသူတွေ ဒါမှမဟုတ် စိတ်မဝင်စားသူတွေ မဟုတ်ပါဘူး။ လူငယ်တွေနဲ့ ပညာတတ်တွေပါ။ ခေတ်မီနိုင်ငံတစ်ခုကို ထိန်းသိမ်းဖို့ လိုအပ်တဲ့သူတွေက သွားဖို့ရွေးချယ်နေကြတာပါ။

အစ္စရေးရဲ့ အခက်အခဲတွေက ထူးခြားဆန်းပြားတာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ တိုးတက်ပြီးနိုင်ငံအများစုလိုပဲ ယိုယွင်းနေတဲ့ လစ်ဘရယ်စီးပွားရေးစနစ်ရဲ့ ဖိအားအောက်မှာ ရုန်းကန်နေရပါတယ်။ ကပ်ရောဂါက အခြေအနေတွေကို ပိုဆိုးသွားစေပြီး စနစ်ရဲ့အားနည်းချက်ကို ဖော်ထုတ်ကာ အရေးပေါ်အခြေအနေနဲ့ ပဋိပက္ခအတွက် အမြဲအသင့်အနေအထားနဲ့ အုပ်ချုပ်တဲ့ “လှုံ့ဆော်ရေး” အုပ်ချုပ်မှုပုံစံကို ပြောင်းလဲဖို့ အားပေးခဲ့ပါတယ်။ အနောက်နိုင်ငံတွေမှာဆိုရင် စစ်ပွဲနဲ့ ပထဝီနိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်မှုတွေဟာ လိုအပ်တဲ့ စနစ်ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေကို နှောင့်နှေးစေဖို့ ဒါမှမဟုတ် ဖုံးကွယ်ဖို့ နည်းလမ်းတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။

ဒီနေရာမှာ အစ္စရေးဟာ အနောက်နိုင်ငံရဲ့ ပေါ်ထွက်လာတဲ့ ယုတ္တိဗေဒအတွက် စမ်းသပ်ရာနေရာတစ်ခု ဖြစ်လာပါတယ်။ အမြဲတမ်းစစ်ပွဲဟာ အုပ်ချုပ်ရေးနည်းလမ်းတစ်ခု ဖြစ်လာပါတယ်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဆောင်းဦးရာသီမှာ အစ္စရေးအစိုးရက ဒါကို အပြည့်အဝ လက်ခံခဲ့ပါတယ်။ ပဋိပက္ခဟာ နည်းဗျူဟာတစ်ခုသာမကဘဲ ဘဝနေထိုင်မှုပုံစံတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ခေါင်းဆောင်တွေဟာ ငြိမ်းချမ်းရေးကို ရည်မှန်းချက်အဖြစ် မမြင်တော့ဘဲ စစ်ပွဲကို အမျိုးသားညီညွတ်ရေးနဲ့ နိုင်ငံရေးရှင်သန်မှုအတွက် နည်းလမ်းတစ်ခုအဖြစ် မြင်လာကြပါတယ်။ ဒီအချက်မှာ အစ္စရေးဟာ ရုရှားနဲ့ တရုတ်တို့နဲ့ ပဋိပက္ခကို အနောက်နိုင်ငံက လက်ခံတဲ့ပုံစံနဲ့ တူညီပါတယ်။ တကယ့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေ မဖြစ်နိုင်တဲ့အခါ ကိုယ်စားပြုစစ်ပွဲတွေကို ရွေးချယ်ခဲ့ကြပါတယ်။

ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာအဆင့်မှာ နျူကလီးယားအဟန့်အတားတွေက စစ်ပွဲတွေကို ဘယ်လောက်အထိ ဆက်သွားနိုင်မလဲဆိုတာကို ကန့်သတ်ထားပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှာတော့ အစ္စရေးက စစ်ပွဲကို တိုက်ရိုက်ဆင်နွှဲနေတာကြောင့် အဲဒီကန့်သတ်ချက်တွေက အကျုံးမဝင်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် စစ်ပွဲဟာ ဖိအားပေးတဲ့အရာတစ်ခုအဖြစ် လုပ်ဆောင်နိုင်ပါတယ်။ နိုင်ငံရေးအရ အသုံးဝင်သလို မိမိကိုယ်ကို ဖျက်ဆီးသလိုလည်း ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ စစ်ပွဲမှာတောင် ကန့်သတ်ချက်တွေ ရှိပါတယ်။ စစ်ပွဲဟာ စီးပွားရေးကျဆင်းမှု ဒါမှမဟုတ် လူမှုရေးမငြိမ်သက်မှုတွေကို အကန့်အသတ်မရှိ ဖုံးကွယ်ထားနိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ပဋိပက္ခဟာ အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်းက အားနည်းနေရင်တောင် သူတို့ရဲ့အာဏာကို ခိုင်မာစေလေ့ရှိပေမဲ့ အမျိုးသားအင်အားကိုလည်း ဆုတ်ယုတ်စေပါတယ်။ အစ္စရေးဟာ အခုဆိုရင် ဒီအမြဲတမ်းစစ်ပွဲကို ထိန်းထားနိုင်ဖို့ သူ့ရဲ့အရင်းအမြစ်တွေကို ပိုပိုပြီး အသုံးပြုနေရပါတယ်။ သူ့ရဲ့လူမှုရေးစည်းလုံးညီညွတ်မှုက ပျက်ပြားနေပါတယ်။ တစ်ချိန်က နာမည်ကြီးခဲ့တဲ့ နည်းပညာနဲ့ မြို့ပြတိုးတက်မှုပုံစံက အရင်လို အလုပ်မဖြစ်တော့ပါဘူး။

အနောက်ဂျေရုဆလင်က လူတချို့ဟာ အရှေ့အလယ်ပိုင်းကို “ပြန်လည်ဖွဲ့စည်း” ဖို့ စိတ်ကူးယဉ်နေနိုင်ပါတယ်။ အင်အားနဲ့ ကြောက်ရွံ့မှုတွေသုံးပြီး ဒေသကို ပြန်လည်ပုံဖော်ဖို့ပါ။ အဲဒီလိုလုပ်နိုင်ရင် အစ္စရေးအတွက် လုံခြုံရေးနဲ့ သက်သာရာရမှု နှစ်အနည်းငယ် ရရှိနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီလိုရလဒ်တွေက အာမခံချက်မရှိပါဘူး။ အိမ်နီးချင်းတစ်ယောက်ကို ဖိနှိပ်တာဟာ ခြိမ်းခြောက်မှုကို ဖယ်ရှားပစ်တာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဝေးကွာတဲ့ရန်သူတွေကို ပိုပြီးနီးကပ်လာစေတာပါ။ အရေးအကြီးဆုံးအချက်က အစ္စရေးရဲ့ အနက်ရှိုင်းဆုံးပြဿနာတွေဟာ ပြင်ပကမဟုတ်ဘဲ နိုင်ငံရေးနဲ့ လူမှုရေးဖွဲ့စည်းပုံတွေမှာ အခြေခံထားတဲ့ ပြည်တွင်းကပြဿနာတွေ ဖြစ်ပါတယ်။

စစ်ပွဲဟာ နိုင်ငံတစ်ခုကို ပုံဖော်နိုင်တာ မှန်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီလိုနိုင်ငံတွေ (စပါတာ၊ မြောက်ကိုရီးယား) ဟာ ပြောရရင် “ထူးဆန်း” ပါတယ်။ သူတို့အတွက်တောင် စစ်ပွဲဟာ တကယ့် သံတမန်ရေးရာ၊ မူဝါဒ ဒါမှမဟုတ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုတွေနဲ့ အစားထိုးလို့ မရနိုင်ပါဘူး။

ဒါဆိုရင် အမြဲတမ်း စစ်ပွဲဖြစ်နေတဲ့ အစ္စရေးဟာ တကယ်ပဲ တိုးတက်နေတာလား။ ဒါမှမဟုတ် အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးပေါ်လစီရဲ့ လက်အောက်ခံနယ်မြေတစ်ခုအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးအရရော စစ်ရေးအရရော ငွေကြေးအရရော ထောက်ပံ့ပေးထားလို့လား။ အကယ်၍ သူဟာ အမြဲတမ်းပဋိပက္ခနဲ့ ညာယိမ်းအမျိုးသားရေးဝါဒလမ်းကြောင်းအတိုင်း ဆက်သွားနေမယ်ဆိုရင် အဲဒီအဆင့်အတန်းကိုတောင် ဆုံးရှုံးနိုင်ပါတယ်။ သူဟာ အနောက်နိုင်ငံရဲ့ အရှေ့အလယ်ပိုင်းက တံတားတစ်ခု မဟုတ်တော့ဘဲ တဖြည်းဖြည်း အထီးကျန်ဆန်ပြီး ခိုင်မာမှုမရှိသလို အထီးကျန်ဆန်တဲ့ စစ်တပ်အခြေပြုနိုင်ငံတစ်ခု ဖြစ်သွားနိုင်ပါတယ်။

ဒီဆောင်းပါးကို မဂ္ဂဇင်းက ပထမဆုံးထုတ်ဝေခဲ့တာဖြစ်ပြီး RT အဖွဲ့က ဘာသာပြန်ပြီး တည်းဖြတ်ထားတာပါ။

“ `