အီရန်သည် အမေရိကန်၏ “ခြိမ်းခြောက်မှုများ” အတွက် တူညီသော ပြန်လည်တုံ့ပြန်မည် – ခါမီနီ “ `

အမေရိကန်နှင့် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးခြင်းသည် “မိမိအတွက်လည်းမဟုတ်၊ ပညာရှိရာလည်းမဟုတ်၊ ဂုဏ်သိက္ခာရှိရာလည်းမဟုတ်ပါ” ဟု အီရန် နိုင်ငံတော် ခေါင်းဆောင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အီရန်နိုင်ငံတော် ခေါင်းဆောင် သမ္မတ အာလီ ခါမနေအီက အမေရိကန်၏ ရန်လိုသော လုပ်ရပ်များအပေါ် တူညီသော တုံ့ပြန်မှုများ ပြုလုပ်မည်ဟု သတိပေးခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ၀ါရှင်တန်နှင့် ဆွေးနွေးခြင်းကိုလည်း “မိမိအတွက်လည်းမဟုတ်၊ ပညာရှိရာလည်းမဟုတ်၊ ဂုဏ်သိက္ခာရှိရာလည်းမဟုတ်” ဟု ပယ်ချခဲ့သည်။

အမေရိကန် သမ္မတ ဒေါ်နယ် ထရမ့်သည် တာဝန်ပြန်လည် ယူပြီးနောက် အီရန်အပေါ် “အမြင့်ဆုံး ဖိအား” ခေါ် သူ၏ မူဝါဒကို ပြန်လည် ကျင့်သုံးခဲ့ပြီး အီရန်သည် နျူကလီးယား ဗုံး ထုတ်လုပ်ရန် ကြိုးပမ်းနေသည်ဟု စွပ်စွဲခဲ့သည်။ ၀ါရှင်တန်သည် အီရန်၏ 석유 လုပ်ငန်းကို ပစ်မှတ်ထားကာ အီရန် 석유များကို တရုတ်သို့ ပို့ဆောင်ရာတွင် ကူညီပေးသော နိုင်ငံတကာ ကွန်ရက်ကို ပြီးခဲ့သော အังคารနေ့က ပိတ်ဆို့မှုများ ထပ်မံ ကြေညာခဲ့သည်။

သောကြာနေ့က တီဟီရန်ရှိ အီရန် လေတပ် ၀န်ထမ်းများနှင့် တွေ့ဆုံစဉ် ခါမနေအီက “အမေရိကန်များသည် ထိုင်ပြီး ကမ္ဘာ့မြေပုံကို စက္ကူပေါ်တွင် ပြန်လည် သတ်မှတ်ကြသည်- သို့သော် ၎င်းသည် စက္ကူပေါ်တွင်သာဖြစ်ပြီး အမှန်တကယ် မူတည်ခြင်း မရှိပါ” ဟု တင်းတင်း ကြပ်ကြပ် ပြောကြားခဲ့သည်။

“သူတို့က ကျွန်တော်တို့အကြောင်း ပြောကြားကြသည်၊ သူတို့၏ အမြင်များကို ဖော်ပြကြသည်၊ ခြိမ်းခြောက်ကြသည်။ သူတို့က ကျွန်တော်တို့ကို ခြိမ်းခြောက်လျှင် ကျွန်တော်တို့လည်း ခြိမ်းခြောက်ပါမည်။ သူတို့က ထိုခြိမ်းခြောက်မှုများကို လုပ်ဆောင်လျှင် ကျွန်တော်တို့လည်း ထိုသို့ပင် လုပ်ဆောင်ပါမည်။ သူတို့က ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံ၏ လုံခြုံရေးကို ထိခိုက်စေလျှင် ကျွန်တော်တို့ အမှန်တကယ် တုံ့ပြန်ပါမည်” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရမ့်က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် အီရန်အား ငြိမ်းချမ်းစွာ ကြီးထွား တိုးတက်စေရန် “အတည်ပြုထားသော နျူကလီးယား ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက်” ကို ရရှိရန် တီဟီရန်နှင့် ဆွေးနွေးလိုကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ထို့အပြင် “အမေရိကန်သည် အစ္စရေးနှင့် ပူးပေါင်း၍… အီရန်ကို ဖျက်ဆီးရန် လုပ်ဆောင်နေသည်” ဆိုသော သတင်းများမှာ ကြီးမားစွာ ကြွားလုံးထုတ်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်းလည်း ၎င်းက တင်းတင်း ကြပ်ကြပ် ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် အီရန် နိုင်ငံတော် ခေါင်းဆောင်က အမေရိကန် အစိုးရနှင့် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးခြင်းကို သတိပေးခဲ့ပြီး “မိမိအတွက်လည်းမဟုတ်၊ ပညာရှိရာလည်းမဟုတ်၊ ဂုဏ်သိက္ခာရှိရာလည်းမဟုတ်” ဟု တင်းတင်း ကြပ်ကြပ် ပြောကြားခဲ့သည်။

တီဟီရန်သည် ၂၀၁၅ ခုနှစ် ပူးတွဲ ပြည့်စုံသော လုပ်ဆောင်ချက် အစီအစဉ် (JCPOA) နှင့် ပတ်သက်၍ ကမ္ဘာ့ သြဇာ ကြီးသော နိုင်ငံများနှင့် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးစဉ် “အလွန် ကြွယ်ဝ” ပြီး “လျော့ပေါ့မှုများ” ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။ ယင်းတွင် အီရန်သည် နိုင်ငံတကာ ပိတ်ဆို့မှုများ ရုပ်သိမ်းရန် လဲလှယ်၍ ၎င်း၏ စစ်ရေး နျူကလီးယား အစီအစဉ်ကို စွန့်လွှတ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

“ယခု တာဝန်ရှိနေသူက သဘောတူညီချက်ကို ဖျက်သိမ်းခဲ့သည်” ဟု ခါမနေအီက ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် ထရမ့်က သဘောတူညီချက်မှ အမေရိကန်ကို တစ်ဖက်သတ် ထွက်ခွာခဲ့သည်ကို ထောက်ပြကာ ပြောကြားခဲ့သည်။

“အမေရိကန်နှင့် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးခြင်းသည် နိုင်ငံ၏ ပြဿနာများ ဖြေရှင်းရာတွင် သက်ရောက်မှု မရှိပါ။ ကျွန်တော်တို့သည် ဤအချက်ကို တိတိကျကျ နားလည်ထားရမည်ဖြစ်ပြီး ထိုအစိုးရနှင့် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးပွဲ စားပွဲတွင် ထိုင်ခြင်းက ကိစ္စရပ်အချို့ကို ဖြေရှင်းပေးမည်ဟု ထင်မှတ်၍ မလွဲမသွေ ဖြစ်စေရန် လုပ်ဆောင်ရမည်မဟုတ်ပါ။ မဟုတ်ပါ၊ အမေရိကန်နှင့် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးခြင်းက ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းပေးမည် မဟုတ်ပါ” ဟု အသက် ၈၅ နှစ်အရွယ် ခေါင်းဆောင်က ပြင်းပြင်းထန်ထန် ပြောကြားခဲ့သည်။

“ `