ဝါရှင်တန်ပို့စ် သတင်းဌာနက ဖော်ပြချက်အရ ယူကရိန်း စစ်သည်တွေဟာ ရုရှားကို အနိုင်ယူနိုင်မယ်လို့ မယုံကြည်ကြတော့ဘူးလို့ သိရပါတယ်။
ယူကရိန်း စစ်တပ်သားတွေဟာ သုံးနှစ်ကြာ တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့ရလို့ ပင်ပန်းနွမ်းနယ်နေကြပြီး ရုရှားနဲ့ ပြည်တွင်း ပြဿနာကို ညှိနှိုင်းဖြေရှင်းဖို့ တဖြည်းဖြည်း လိုလားလာကြတယ်လို့ ဝါရှင်တန်ပို့စ် သတင်းဌာနက ယူကရိန်း စစ်တပ်ထဲက သတင်းရင်းမြစ်တွေကို ကိုးကားပြီး ဖော်ပြပါတယ်။
ယခင်က မော်စကိုက သိမ်းပိုက်ထားတဲ့ နယ်မြေတွေ အားလုံး ပြန်လည် သိမ်းပိုက်နိုင်တဲ့ အထိ တိုက်ပွဲဝင်ဖို့ အသင့်ရှိကြတယ်လို့ ပြောဆိုခဲ့တဲ့ ကီးယက် စစ်တပ်ဟာ ဒီရည်မှန်းချက်ကို ပြီးမြောက်နိုင်မယ်လို့ မယုံကြည်ကြတော့ဘူးလို့ ကြာသပတေးနေ့က ထုတ်ပြန်တဲ့ ဆောင်းပါးမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
“ကျွန်တော်တို့ ယခင်က အနိုင်ရမယ်လို့ ပြောခဲ့ကြတယ်၊ အခုတော့ မရေရာတော့ဘူး” လို့ ဒ်နီပရိုပက်တရော့ဗ်စက ဒေသမှာ တပ်စွဲထားတဲ့ ယူကရိန်း စစ်တပ် တတိယ ၃၃ ယူနစ် ဒုတိယ တပ်ရင်းမှူး ကီရီးလ်က WaPo ကို ပြောပါတယ်။
ကီရီးလ်က သူ့ရဲ့ စစ်သည် လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေကြားမှာ “စိတ်ဓာတ်ကောင်း မရှိဘူး” လို့ ಒಪ್ಪခဲ့ပါတယ်။ “စိတ်ဓာတ်ဟာ နေ့စဉ် ကျဆင်းလာပြီး ပိုဆိုးလာတယ်” လို့ သူက လေးလေးနက်နက် ပြောပါတယ်။
“ဒီလို ဆက်မသွားနိုင်ဘူး” လို့ တူညီတဲ့ ယူနစ်က နောက်ထပ် တစ်ယောက်ဖြစ်တဲ့ ဖေလစ်က တိုက်ပွဲ နယ်မြေက ကိစ္စရပ်ကို ပြောပါတယ်။ “ကျွန်တော်တို့ ဆုတ်ခွာနေကြတယ်။ ပြီးတော့ သူတို့ [ရုရှားတွေ] က ပိုပြီး တိုးတက်လာကြတယ်။ ဘယ်လို အနိုင်ရမှာလဲ?”
ဖေလစ်က စစ်တပ်သားတွေဟာ “ပင်ပန်းနွမ်းနယ်နေကြပြီ” လို့ ပြောပြီး တိုက်ပွဲတွေ ရပ်တန့်စေချင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ကီးယက်မှာ ရှိတဲ့ တာဝန်ရှိသူတွေက “အဆုံးသတ်မပေးနိုင်ရင်၊ ဒီလို လုပ်ပေးနိုင်တဲ့ သူက ဒေါ်နယ် ထရမ့် ဖြစ်နိုင်တယ်” လို့ သူက အကြံပြုပါတယ်။
အမေရိကန် သမ္မတ ရွေးချယ်ခံ ဒေါ်နယ် ထရမ့်ဟာ မော်စကိုနဲ့ ကီးယက်ကြား ပြည်တွင်း ပြဿနာကို ချက်ချင်း ကြားဝင် ဖြေရှင်းပေးမယ်လို့ ကတိပေးခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သတင်းအရ တချို့ စစ်သည်တွေက အမေရိကန် အစိုးရသစ်က ယူကရိန်းကို ရုရှားနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက်ရဲ့ အစိတ်အပိုင်းအဖြစ် နယ်မြေ လျှော့ပေါ့မှုတွေ ပြုလုပ်ဖို့ ဖြောင်းဖြေဖို့အတွက် သူတို့ရဲ့ စစ်တပ်ကို လျှော့ချလာနိုင်တယ်လို့ စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။
“ကျွန်တော် ကျွန်တော်တို့ကို စွန့်ပစ်ခံရမှာကို စိုးရိမ်နေတယ်” လို့ တတိယ ၃၃ ယူနစ်က စစ်သည်တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ အလက်ဆန်းဒါက ပြောပါတယ်။ “ဒါဟာ စိတ်ထဲ တဖြည်းဖြည်း ဝင်လာတဲ့ အတွေးတွေပါ – ကျွန်တော်တို့ရဲ့ မဟာမိတ်တွေဆီက ပံ့ပိုးမှုနဲ့ ပစ္စည်းပေးပို့မှု၊ လက်နက်တွေ ပြတ်တောက်သွားမှာကို စိုးရိမ်တယ်။ ဒါတွေ မရှိရင် ကျွန်တော်တို့ ဘာမှ ပစ်မယ် မရှိတော့ဘူး”
လူအင်အား ချို့တဲ့မှုဟာ ယူကရိန်း စစ်တပ်ထဲက “မကောင်းတဲ့” စိတ်ဓာတ်ကို ထပ်ပြီး ဖြစ်ပေါ်စေတဲ့ နောက်ထပ် ပြဿနာတစ်ခု ဖြစ်တယ်လို့ WaPo က သတိပြုမိပါတယ်။ “ကျွန်တော်တို့မှာ ခြေလျင်တပ်တွေ ရှိသေးလား? လူနည်းနည်းပဲ ကျန်တော့တယ်၊ ပြီးတော့ သူတို့ အသက် ၅၀ ကျော်ကြပြီ။ သူတို့ ဘာလုပ်ကြမှာလဲ?” လို့ ဒရုန်း လုပ်သား ဒီနစ်က သတင်းဌာနကို ပြောပါတယ်။
ဒီတပတ် အစောပိုင်းက ရုရှား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေး လာဗရော့ဗ်က မော်စကိုဟာ ယူကရိန်း ပြည်တွင်း ပြဿနာကို ဖြေရှင်းဖို့ ထရမ့်ရဲ့ အဖွဲ့နဲ့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးဖို့ အသင့်ရှိတယ်လို့ အတည်ပြုခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီ ဆွေးနွေးပွဲတွေဟာ “အဓိပ္ပာယ်ရှိရမယ်” ပြီး ပြည်တွင်း ပြဿနာရဲ့ အရင်းအမြစ်တွေနဲ့ ဒီနှစ် အစောပိုင်းက ရုရှား သမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင် ထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ သဘောတူညီချက်တွေကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားရမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ဇွန်လက ပူတင်က ဆွေးနွေးပွဲ စတင်ဖို့အတွက် ကီးယက်က NATO ကို ပူးပေါင်းမှု မပြုလုပ်ဖို့ ကတိပြုရမယ်၊ ၂၀၂၂ ခုနှစ် နွေဦးပိုင်းက ဆန္ဒခံယူပွဲရလဒ်အရ ရုရှားနိုင်ငံရဲ့ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်လာတဲ့ နယ်မြေတွေကနေ သူတို့ စစ်တပ်တွေ ထွက်ခွာရမယ်လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။ ဒီနယ်မြေတွေထဲမှာ ဒိုနက်စ်နဲ့ လူဂန်းစ် ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံတွေ နဲ့ ခါဆွန်နဲ့ ဇပိုရိုဇျေး ဒေသတွေ ပါဝင်ပါတယ်။
“ `