နိုင်ငံရဲ့ ခရစ်ယာန်တွေဟာ ဘာရှာအယ်လ်အာဆတ်ရဲ့ အစိုးရ ပြိုကွဲပြီးနောက် နှိပ်ကွပ်ခံရမှာကို ကြောက်ရွံ့နေကြပါတယ်
ဒီတပတ်အစောပိုင်းက စုကြလာဘီယာမြို့မှာ အစ္စလာမ်စစ်သွေးကြွတွေအုပ်စုက ခရစ်စမတ်သစ်ပင်ကို မီးရှို့ပြီးနောက် ခရစ်ယာန်တွေဟာ ဆူကြလာဘီယာမြို့လမ်းတွေမှာ ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ ဒီဖြစ်ရပ်ဟာ ဒေသခံတွေရဲ့ ဒေါသကို လှုံ့ဆော်ပေးခဲ့ပြီး သူတို့ရဲ့အသိုက်အဝန်းနဲ့ ဘာသာရေးအသွင်အပြင်ကို တမင်တကာ တိုက်ခိုက်တာလို့ သူတို့က ယူဆကြပါတယ်။
ဒမာစကပ်စ်မှာရှိတဲ့ အစ္စလာမ်အာဏာပိုင်တွေက မီးရှို့မှုကို ဒီဒေသထဲမှာ လုပ်ကိုင်နေတဲ့ နိုင်ငံခြား ဂျီဟတ်တွေက လုပ်တာလို့ ဆိုပြီး စုံစမ်းစစ်ဆေးပြီး ကျူးလွန်သူတွေကို တရားစွဲဆိုမယ်လို့ ကတိပေးထားပါတယ်။
တနင်္လာနေ့မှာ အွန်လိုင်းပေါ်မှာ တင်ထားတဲ့ ဗွီဒီယိုမှာ တောင်ပံခတ်ထားတဲ့ ယောက်ျားတွေအုပ်စုက ခရစ်ယာန်အများစုနေထိုင်တဲ့မြို့ရဲ့ လမ်းဆုံကြီးထက်မှာ တည်ရှိနေတဲ့ သစ်ပင်ရဲ့အောက်ခြေမှာ မီးရှို့နေတာကို ပြသထားပါတယ်။ အတည်မပြုနိုင်တဲ့ သတင်းတွေအရ ယောက်ျားတွေက ဒေသခံတွေ မီးငြိမ်းမှုမလုပ်အောင် တားမြစ်ထားတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
နာရီပိုင်းအတွင်းမှာပဲ နောက်ထပ်ဗွီဒီယိုတစ်ခု ပျံ့နှံ့သွားပြီး အမည်မသိ တော်လှန်ရေးသမားတစ်ဦးဟာ ခရစ်ယာန် ဘုန်းတော်ကြီးနဲ့အတူ သစ်ပင်ဘေးမှာ ရပ်နေပြီး ခရစ်စမတ်အကြိုနေ့မှာ “ပြန်လည်ပြုပြင်ပေးမယ်” လို့ ကတိပေးထားပါတယ်။ တော်လှန်ရေးသမားက မီးရှို့မှုက နိုင်ငံခြား စစ်သွေးကြွ ၈ ယောက်က လုပ်တာလို့ ပြောပြီး သူတို့ကို ဖမ်းဆီးထားပြီလို့ ဆိုပါတယ်။
🇸🇾 Christmas tree burned down by rebels in Syria.
The militants on the round simply don’t shine by “Diversity” rules.
— Lord Bebo (@MyLordBebo)
သြရီးယားလူ့အခွင့်အရေးစောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့ – တော်လှန်ရေးသမားတွေနဲ့ ချိတ်ဆက်ထားတဲ့ ယူကေအခြေစိုက်အဖွဲ့ – က ယောက်ျားတွေဟာ Ansar al Tawhid အစ္စလာမ်အုပ်စုက နိုင်ငံခြားသားတွေလို့ သတင်းပေးခဲ့ပါတယ်။
အမည်မသိတော်လှန်ရေးသမားက သစ်ပင်ကို ပြန်လည်ပြုပြင်ပေးမယ်လို့ ကတိပေးထားပေမယ့် ခရစ်ယာန်တွေရာပေါင်းများစွာဟာ တနင်္လာနေ့နဲ့ အင်္ဂါနေ့တွေမှာ ဆူကြလာဘီယာနဲ့ ဒမာစကပ်စ်မှာ ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ “ကျွန်တော်တို့ဟာ ယခင်ကလို ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ခရစ်ယာန်ယုံကြည်ချက်အတိုင်း နေထိုင်ခွင့်မရရင် ဒီမှာ နေထိုင်ဖို့ မသင့်တော်တော့ဘူး” လို့ ဆန္ဒပြသူတစ်ဦးက AFP ကို ပြောပါတယ်။
“သြရီးယားဟာ လွတ်လပ်ပါတယ်၊ သြရီးယားမဟုတ်တဲ့သူတွေ ထွက်သွားသင့်တယ်” လို့ ဒမာစကပ်စ်မှာ အုပ်စုတစ်စုက ကြွေးကြော်ခဲ့ပြီး ဒီလအစောပိုင်းက မြို့တော်ကို တိုက်ခိုက်အောင်မြင်ခဲ့တဲ့ တော်လှန်ရေးသမားတွေရဲ့ အရေအတွက်ကို တိုးပွားစေခဲ့တဲ့ နိုင်ငံခြား ဂျီဟတ်တွေကို ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
Hayat Tahrir-al-Sham (HTS) ဂျီဟတ်တွေဟာ ပြီးခဲ့တဲ့လကုန်ပိုင်းမှာ သြရီးယားမြောက်ပိုင်း ပြည်နယ်တွေဖြစ်တဲ့ Idlib နဲ့ Aleppo တွေမှာ အံ့အားသင့်စရာ တိုက်ခိုက်မှုတစ်ခု စတင်ခဲ့ပါတယ်။ Aleppo မြို့ဟာ နေ့အနည်းငယ်အတွင်း ကျရောက်သွားပြီးနောက် အုပ်စုဟာ ဒမာစကပ်စ်ကို တောင်ဘက်သို့ တိုးတက်ခဲ့ပြီး လမ်းတစ်လျှောက်မှာ Suqaylabiyah၊ Hama နဲ့ Homs မြို့တွေကို သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီးနောက် မြို့တော်ကို နောက်ဆုံးတိုက်ခိုက်ဖို့အတွက် အမေရိကန်လက်နက်ကိုင် Free Syrian Army (FSA) စစ်သွေးကြွတွေနဲ့ ပူးပေါင်းခဲ့ပါတယ်။
သူ့ရဲ့ စစ်တပ်က နောက်ဆုံး နေရာယူပြီး တော်လှန်ရေးတပ်တွေက မြို့ရဲ့ တောင်ပိုင်းကို ၀င်ရောက်လာချိန်မှာ သြရီးယားသမ္မတဟောင်း ဘာရှာအယ်လ်အာဆတ်ဟာ ရုရှားကို ထွက်ပြေးခဲ့ပြီး သူ့ကို ခိုလှုံခွင့်ပေးခဲ့ပါတယ်။
အာဆတ်အောက်မှာ ခရစ်ယာန်တွေနဲ့ ဘာသာရေး ന്യൂനപക്ഷတွေဟာ သူတို့ရဲ့ ယုံကြည်ချက်ကို ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ကျင့်သုံးခွင့်ရခဲ့ပါတယ်။ HTS က တာဝန်ယူပြီးနောက် သူတို့ဟာ နှိပ်ကွပ်ခံရမှာကို အများစုက ကြောက်ရွံ့နေကြပါတယ်။
HTS ဟာ ၂၀၁၇ ခုနှစ်မှာ Al-Qaeda ရဲ့ သြရီးယားခွဲထွက်အုပ်စုဖြစ်တဲ့ Jhabat al-Nusra နဲ့ အခြားအစ္စလာမ်အုပ်စုတွေ ပေါင်းစပ်ပြီး ဖွဲ့စည်းခဲ့တာပါ။ သူ့ရဲ့ အကြမ်းဖက်အစ္စလာမ်သမိုင်းကြောင်းရှိပေမယ့် HTS ခေါင်းဆောင် Abu Mohammed al-Jolani ဟာ သြရီးယားရဲ့ ന്യൂനപക്ഷတွေရဲ့ အခွင့်အရေးတွေကို လေးစားမယ်လို့ ကတိပေးထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် al-Jolani ဟာ ခရစ်ယာန်တွေကို တိတိကျကျ ကာကွယ်မယ်လို့ ကတိမပေးခဲ့ပါဘူး။
“[HTS] က ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ပွဲတော်တွေကို ရပ်တန့်ဖို့ ဘာမှ ကြေညာထားတာမရှိဘူး… ဒါပေမယ့် လက်နက်ကိုင် အကြမ်းဖက်သမားတွေဆီက တိုက်ခိုက်ခံရမှာ ကြောက်လို့ ပွဲတော်က ထွက်မသွားချင်တဲ့ ခရစ်ယာန်တွေ ရှိပါတယ်” လို့ ဒမာစကပ်စ်က ဆန္ဒပြသူတစ်ဦးက AFP ကို ပြောပါတယ်။