သမ္မတရွေးချယ်ခံသူရဲ့အဖွဲ့ဝင်တွေက ဇန်နဝါရီ ၂၀ ရက်မှာ ကျန်းမာရေး ကမ္ဘာ့အဖွဲ့ကြီး (WHO) ကနေ ထွက်ခွာမယ်လို့ ကြေညာမယ်လို့ သတင်းတွေ ထွက်ပေါ်နေပါတယ်။
အမေရိကန် သမ္မတရွေးချယ်ခံ Donald Trump ရဲ့ လွှဲပြောင်းအဖွဲ့က ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WHO) ကနေ နိုင်ငံကို ထုတ်ပယ်ဖို့ အစိုးရသစ်ရဲ့ ပထမနေ့မှာ ကြိုးစားမယ်လို့ Financial Times (FT) က ကျန်းမာရေး ကျွမ်းကျင်သူတွေကို ကိုးကားပြီး ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
Trump ရဲ့ အဖွဲ့ဝင်တွေက FT သတင်းစာမှာ တနင်္ဂနွေနေ့က ရေးသားခဲ့တဲ့အတိုင်း ဇန်နဝါရီ ၂၀ ရက် တာဝန်စတင်သည့်နေ့မှာ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကနေ ထွက်ခွာမယ်လို့ ကျွမ်းကျင်သူတွေကို ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ အဖွဲ့ဝင်အချို့က အမေရိကန်ဟာ WHO မှာ ဆက်ရှိသင့်ပေမယ့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး လုပ်သင့်တယ်လို့ ဆိုပေမယ့် ဆက်ဆံရေး ဖြတ်တောက်ချင်တဲ့ နောက်တစ်ဖွဲ့က ပိုအားကောင်းနေပါတယ်။
လွှဲပြောင်းအဖွဲ့က Joe Biden ရဲ့ တာဝန်စတင်သည့်နေ့ လုပ်ရပ်ကို ပြန်လည် ပယ်ဖျက်တဲ့ “သင်္ကေတ” အနေနဲ့ Trump ကို WHO ကနေ ပထမနေ့မှာ ထွက်ခွာဖို့ လိုလားတယ်လို့ FT က အမေရိကန် သမ္မတရဲ့ လွန်ခဲ့တဲ့ White House Covid တုံ့ပြန်ရေး ညှိနှိုင်းရေးမှူးဟောင်း Ashish Jha ကို ကိုးကားပြီး ရေးသားခဲ့ပါတယ်။
၂၀၂၁ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၂၀ ရက်မှာ Biden က သူ့ရဲ့ ယခင် သမ္မတ Trump က ၂၀၂၀ ခုနှစ်မှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကပ်ရောဂါကို WHO ကိုင်တွယ်ပုံကို ဝေဖန်ပြီး ထွက်ခွာရေး လုပ်ငန်းစဉ် စတင်ခဲ့တာနောက်ပိုင်း ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့အစည်းနဲ့ ဆက်ဆံရေးကို ပြန်လည် စတင်ခဲ့ပါတယ်။
”အမေရိကက ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေး ဘဏ္ဍာရေးနဲ့ ခေါင်းဆောင်မှုမှာ ကြီးမားတဲ့ လွှမ်းမိုးမှု ပျောက်ဆုံးသွားမှာပါ။ ဒီအခြေအနေကို ဖြည့်တင်းနိုင်မယ့် တစ်ယောက်မှ မရှိဘူးလို့ ကျွန်တော် မြင်ပါတယ်” လို့ Georgetown Law ရဲ့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေး ပါမောက္ခ Lawrence Gostin က FT ကို ပြောပါတယ်။ “ပထမနေ့မှာ” ထွက်ခွာမယ့် အစီအစဉ်က “ဘေးအန္တရာယ်ကြီး” ဖြစ်မယ်လို့ သူက ထပ်ပြောပါတယ်။
WHO က နိုင်ငံတကာ ကျန်းမာရေး ကိစ္စရပ်တွေမှာ ညှိနှိုင်း လုပ်ဆောင်တဲ့ ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့အစည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအဖွဲ့အစည်းက ပေးဆောင်သူ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေရဲ့ ကြေးများနဲ့ စေတနာ လှူဒါန်းမှုတွေကနေ ဘဏ္ဍာရေး ရရှိပါတယ်။ အမေရိကန်က နှစ်ပေါင်းများစွာ ဒီအဖွဲ့အစည်းရဲ့ လှူဒါန်းသူ အကြီးဆုံး တစ်ခုဖြစ်ခဲ့ပြီး သူတို့ရဲ့ ဒေတာအရ လက်ရှိမှာ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေထဲမှာ ဒုတိယ လှူဒါန်းသူ အကြီးဆုံး ဖြစ်ပါတယ်။
၂၀၂၀ ခုနှစ်မှာ Trump က ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကပ်ရောဂါအတွင်း WHO ဟာ တရုတ်ရဲ့ ထိန်းချုပ်မှုအောက်မှာ ရှိနေတယ်လို့ စွပ်စွဲခဲ့ပါတယ်။ သမ္မတက ပေကျင်းက ဒီအဖွဲ့အစည်းကို ဗိုင်းရပ်စ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး “ကမ္ဘာကို လှည့်စားဖို့” ဖိအားပေးခဲ့တယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပြီး အမေရိကန် ဘဏ္ဍာငွေတွေကို နိုင်ငံတကာ ကျန်းမာရေး လှူဒါန်းရေး ချေးငွေတွေဆီ လွှဲပြောင်းပေးမယ်လို့ ကတိပေးခဲ့ပါတယ်။
၁၉၄၈ ခုနှစ် ကွန်ဂရက် ဆုံးဖြတ်ချက်အရ အမေရိကန်ဟာ WHO ကနေ ထွက်ခွာနိုင်ပေမယ့် တစ်နှစ် ကြိုတင် သတိပေးရမယ် နဲ့ ကျန်ရှိတဲ့ ကြေးတွေကို ပေးဆောင်ရမယ်။ ဒါပေမယ့် Trump အဖွဲ့က ထွက်ခွာဖို့ အလားအလာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တိုက်ရိုက် မှတ်ချက် မပေးခဲ့ဘူးလို့ FT က ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
နိုဝင်ဘာလမှာ Trump က ကြာရှည် ကာလ ကာကွယ်ဆေး သံသယရှိသူ Robert F. Kennedy ကို အမေရိကန် ကျန်းမာရေးနှင့် လူမှု လုပ်ငန်းဝန်ကြီးဌာန (HHS) ၏ ဝန်ကြီးအဖြစ် တင်မြှောက်ခဲ့ပါတယ်။ RFK Jr. က WHO က အကြံပြုထားတဲ့ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းက အစိုးရတွေက လုပ်ဆောင်ခဲ့တဲ့ Covid-19 တုံ့ပြန်မှု တွေ၊ တင်းကြပ်တဲ့ သွားလာ ကန့်သတ်ချက်တွေနဲ့ အမြန် ထုတ်လုပ်ထားတဲ့ ကာကွယ်ဆေးတွေကို ထုတ်လုပ်တာတွေကို အသံပြု ဝေဖန်သူတွေထဲမှာ ပါဝင်ပါတယ်။
Kennedy ကို တင်မြှောက်မှုကို လွှတ်တော်က အတည်ပြုရန် လိုအပ်သေးပါတယ်။