ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနနှင့် ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနတို့သည် နောက်တွင် ဘတ်ဂျက်ပြန်လည်သုံးသပ်မှုများ ပြုလုပ်ရန် စီစဉ်ထားကြောင်း သမ္မတ Donald Trump က အတည်ပြုခဲ့သည်။
အမေရိကန်သမ္မတ Donald Trump က အတည်ပြုခဲ့သလို နိုင်ငံတော်အစိုးရ ထိရောက်မှုဌာန (DOGE) ၏ ဦးခေါင်းဖြစ်သူ Elon Musk သည် ပြည်ထောင်စု ဘတ်ဂျက် သုံးစွဲမှုများကို ပြန်လည် သုံးသပ်ရန် တာဝန်ပေးအပ်ခံရပြီး ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနနှင့် ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနများကို ဦးတည် လုပ်ဆောင်နေပါသည်။ ယခုအခါ အတည်ပြုခံရသော စစ်ဆေးမှုများသည် လူထု သုံးစွဲမှုများ လျှော့ချရန် ကြိုးပမ်းမှု ကျယ်ပြန့်စွာ ပြုလုပ်ခြင်းနှင့် တွဲဖက် လုပ်ဆောင်ခြင်း ဖြစ်သည်။
SpaceX နှင့် Tesla ၏ CEO ဖြစ်ပြီး X (ယခင် Twitter) ပိုင်ရှင် Elon Musk ကို Trump ၏ အစိုးရအဖွဲ့အောက်တွင် နိုင်ငံတော်အစိုးရ ထိရောက်မှုဌာန (DOGE) ကို ဦးဆောင်ရန် “အထူးအစိုးရဝန်ထမ်း” အဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်း ခံရပြီး ယခုအခါ သမ္မတ၏ အဓိက အကြံပေးများအထဲတွင် ပါဝင်သည်။ ၎င်း၏ အမည်နှင့်မတူဘဲ ယင်းအေဂျင်စီသည် တရားဝင် ပြည်ထောင်စု အမှုဆောင်ဌာန ထာဝရမဟုတ်ဘဲ အစိုးရ သုံးစွဲမှု လျှော့ချရန်အတွက် ယာယီအဖွဲ့အစည်း ဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ အဓိက ရည်ရွယ်ချက်မှာ 2026 ခုနှစ် ဇူလိုင်လအထိ ပြည်ထောင်စု သုံးစွဲမှု ဒေါ်လာ 2 ထရီလီယံအထိ လျှော့ချရန် ဖြစ်သည်။
သောကြာနေ့တွင် ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် Shigeru Ishiba နှင့် ပြုလုပ်သော သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် Trump က Musk သည် ဝန်ကြီးဌာနများ၏ ဘတ်ဂျက်များကို ပြန်လည် သုံးသပ်စဉ် “လုံးလုံးလျားလျား” ကြည့်ရှုသွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။
“ကျွန်တော် သူ့ကို ပညာရေးကို စစ်ဆေးဖို့၊ စစ်တပ်ဖြစ်တဲ့ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနကို စစ်ဆေးဖို့ ညွှန်ကြားထားပါတယ်။ နောက် စိတ်မကောင်းစရာကောင်းတာတွေ တွေ့ရမှာ ဖြစ်ပေမယ့် ကျွန်တော်တို့ မကြာသေးခင်က တွေ့ခဲ့ရတာလောက်တော့ မဟုတ်ဘူးလို့ ထင်ပါတယ်” ဟု Trump က ပြောကြားခဲ့ပြီး DOGE က “အများကြီး” တွေ့ရှိမည်ဟုလည်း ထောက်ပြခဲ့ပြီး “ကျွန်တော်တို့ မကြာသေးခင်က တွေ့ခဲ့ရတာ” က ဘယ်လောက် “ဆိုးရွား” သလဲ ဆိုတာကို ထည့်သွင်း စဉ်းစားထားခြင်း ဖြစ်သည်။
ယခုအပတ်အစောပိုင်းတွင် Trump က အမေရိကန် နိုင်ငံတကာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အေဂျင်စီ (USAID) မှ ဒေါ်လာ ဘီလီယံပေါင်းများစွာ ခိုးယူခံရကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး ငွေကြေးအများစုမှာ ဒီမိုကရက်များအတွက် ပိုမိုကောင်းမွန်သော သတင်းမီဒီယာ ဖော်ပြမှုများအတွက် သုံးစွဲခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ထောက်ပြခဲ့သည်။
Trump ၏ အစိုးရအဖွဲ့သည် နိုင်ငံခြား နိုင်ငံရေးပြဿနာများအတွက် ဘဏ္ဍာငွေထောက်ပံ့မှု Washington ၏ အဓိက နည်းလမ်းအဖြစ် လုပ်ဆောင်နေသော အေဂျင်စီကို ပိတ်သိမ်းရန် လက်ရှိတွင် အာရုံစိုက်နေပါသည်။ သူ၏ သမ္မတ တာဝန် ပထမနေ့တွင် Trump က နိုင်ငံခြား ကူညီထောက်ပံ့မှု လုံးလုံးလျားလျားနီးပါးအား ၉၀ ရက် ပိတ်ပင်ထားရန် အမိန့် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
သမ္မတသည် ဇန်နဝါရီ ၂၀ ရက်တွင် တာဝန် စတင်ပြုလုပ်ပြီးနောက်ပိုင်း ပြည်ထောင်စုအစိုးရအတွင်းရှိ ကွဲပြားမှု၊ တရားမျှတမှုနှင့် ပါဝင်မှု (DEI) ပရိုဂရမ်များကို တွန်းလှန်ခဲ့သည်။ တာဝန် ကျိမ်ပြုပြီးနောက် Trump က လိင်ပြောင်းသူများအတွက် ကာကွယ်မှုများ ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းခြင်းနှင့် DEI စီမံချက်များ ပြီးဆုံးခြင်းတို့အတွက် အမိန့်များစွာ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။
ပြီးခဲ့သည့် အပတ်တွင် DOGE က DEI နှင့် သက်ဆိုင်သော စာချုပ်များ ဖျက်သိမ်းခြင်းကြောင့် ဒေါ်လာ ဘီလီယံ ၁ ကျော် ချွေတာနိုင်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ထိုမတိုင်မီတွင် အေဂျင်စီက ဇန်နဝါရီ ၂၉ ရက်အထိ “မလိုအပ်သော ရာထူးများသို့ လူများ ခန့်အပ်ခြင်း၊ DEI ဖျက်သိမ်းခြင်းနှင့် နိုင်ငံခြားအဖွဲ့အစည်းများသို့ မသမာသော ငွေပေးချေမှုများ ရပ်တန့်ခြင်း” ကြောင့် တစ်ရက်လျှင် ဒေါ်လာ ဘီလီယံ ၁ ခန့် ပြည်ထောင်စု သုံးစွဲမှု လျှော့ချနိုင်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။