ဆွီဒင်နိုင်ငံမှာ လူငယ်များကို ပျက်စီးမှု၊ ဗုံးခွဲမှုနဲ့ လူသတ်မှုတွေ ကျူးလွန်ဖို့ ငှားရမ်း သုံးစွဲတဲ့ လူမိုက်အဖွဲ့ ပြဿနာတွေ တိုးပွားလာနေပါတယ်။
လူငယ်တွေကို လူမိုက်အဖွဲ့တွေက ခေါ်ယူပြီး ကျူးလွန်တဲ့ ပြင်းထန်တဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေ ပြီးခဲ့တဲ့ ကာလအတွင်း တိုးပွားလာတာကြောင့် ၁၅ နှစ်အောက် ကလေးငယ်တွေအပေါ် အီလက်ထရွန်းနစ် စောင့်ကြည့်မှု သုံးစွဲခွင့်ပေးမယ့် ဥပဒေကို ဆွီဒင်နိုင်ငံက အမြန်ဆုံး ပြဌာန်းမှာ ဖြစ်တယ်လို့ ဆွီဒင်ဝန်ကြီးချုပ် Ulf Kristersson က ကြာသပတေးနေ့မှာ ကြေညာခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံအနေနဲ့ နှစ်အနည်းငယ်အတွင်း လူမိုက်အဖွဲ့တွေနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ သေနတ်ပစ်ခတ်မှုနဲ့ ဗုံးခွဲမှုတွေ တိုးပွားလာမှုကို ကြုံတွေ့နေရပါတယ်။
၂၀၂၃ ခုနှစ်မှာ ဆွီဒင်ဟာ ဥရောပမှာ သေနတ်နဲ့ သတ်ဖြတ်မှု အများဆုံးနိုင်ငံတွေထဲက တစ်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတကာနဲ့ ဆက်စပ်တဲ့ လူမိုက်အဖွဲ့တွေက ကလေးတွေကို တဖြည်းဖြည်း ခေါ်ယူလာနေပါတယ်။
Kristersson က အစိုးရဟာ ဥပဒေကို ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဆောင်း ဦးပိုင်းမှာ တရားဝင် ပြဌာန်းအသက်မှ စတင်အာဏာသက်ရောက်မယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပြီး ၁၅ နှစ်အောက် ကလေးတွေရဲ့ မိုဘိုင်းဖုန်းတွေကို ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုခွင့်နဲ့ အီလက်ထရွန်းနစ် စောင့်ကြည့်ခွင့် ပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
“ကျွန်တော်တို့ အကြမ်းဖက်မှုလှိုင်းကို ထိန်းချုပ်နိုင်ခြင်း မရှိတာ ထင်ရှားပါတယ်” လို့ သတင်းထောက်တွေကို ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ဆွီဒင်မှာ ဗုံးခွဲမှုတွေ အရင်က မကြုံဖူးလောက်အောင် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး အဓိကအားဖြင့် Stockholm ဒေသမှာ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ဒီလအတွင်း (ဇန်နဝါရီ)မှာတင် ၃၀ ကျော် ဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။ အများစုဟာ လူမိုက်အဖွဲ့တွေနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ လုပ်ငန်းတွေနဲ့ ပြည်သူတွေကို ခြိမ်းခြောက်တဲ့ ပြစ်မှုတွေဖြစ်ပါတယ်လို့ ရဲတာဝန်ရှိသူတွေက ပြောပါတယ်။ ဇန်နဝါရီလ ဗုံးခွဲမှုတွေက အဆောက်အဦးတွေကို ပျက်စီးစေပြီး ဒဏ်ရာရသူတွေရှိခဲ့ပေမယ့် သေဆုံးသူ မရှိပါဘူး။ Stockholm ရဲ့ တချို့ဒေသတွေမှာ ရဲတွေက တချိန်တချိန်မှာ အိမ်ထဲမှာပဲ နေဖို့ ပြည်သူတွေကို ညွှန်ကြားထားပါတယ်။
“ဇန်နဝါရီလအတွင်း တစ်ရက်ကို ဗုံးတစ်လုံး ပျမ်းမျှ ပေါက်ကွဲခဲ့ပါတယ်။ ဒီ လမ်းကြောင်းကို ရပ်တန့်ရမှာ သေချာပါတယ်” လို့ ဆွီဒင်တရားရေးဝန်ကြီး Gunnar Strommer က ပြောပါတယ်။
ရဲတွေရဲ့ ပြောကြားချက်အရ ဆယ်ကျော်သက် လုပ်ခ လူသတ်သမား အများစုဟာ အရမ်း ငယ်ရွယ်ပြီး နိုင်ငံခြားကနေ ခေါ်ယူထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆွီဒင်ကို ပစ်မှတ်ထားတဲ့ အကြမ်းဖက်သမား ၆၀၀ လောက်ဟာ နိုင်ငံခြားမှာ နေထိုင်ကြတယ်လို့ ရဲရဲ့ စာရင်းတွေက ပြသပါတယ်။
“ကျွန်တော်တို့ ၁၂၊ ၁၃ နဲ့ ၁၄ နှစ်သား ကလေးတွေဟာ ထူးထူးခြားခြား အကြမ်းဖက် လုပ်ငန်းတွေကို အပိုအလုပ်လို လုပ်ဆောင်နေတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဒီလုပ်ငန်းတွေကို ဒစ်ဂျစ်တယ်ဈေးကွက်တွေမှာ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ဆက်သွယ်ပြောဆိုကြပါတယ်။ ရာဇဝတ်မှုတွေကို နိုင်ငံခြားကနေ လူမိုက်အဖွဲ့တွေက ထိန်းချုပ်လေ့ရှိပါတယ်” လို့ ဆွီဒင်နိုင်ငံရဲ့ အမျိုးသားရဲချုပ် Petra Lundh က Politico ကို ကိုးကားပြီး ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
တာဝန်ရှိသူတွေက ဆွီဒင်ရဲ့ လူမိုက်အဖွဲ့ ရာဇဝတ်မှုဟာ အလွန် စီမံခန့်ခွဲမှု ကောင်းပြီး ရှုပ်ထွေးတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ ခေါင်းဆောင်တွေဟာ နိုင်ငံခြားကနေ အလယ်ပွဲတွေ ကနေတဆင့် Telegram, Snapchat နဲ့ Signal လို အရာတွေကို အသုံးပြုပြီး ၁၅ နှစ်အောက် ကလေးငယ်တွေကို ခေါ်ယူကြပါတယ်။ ၁၅ နှစ်က ရာဇဝတ်မှု တာဝန်ယူရမယ့် အသက်အရွယ် ဖြစ်ပါတယ်။
Kristersson က ကလေးတွေကို ကာကွယ်ဖို့ လုံလောက်တဲ့ လုပ်ရပ်တွေ မလုပ်တာအတွက် လူမှုကွန်ရက် ပလက်ဖောင်းတွေကို ဝေဖန်ခဲ့ပါတယ်။ “ဒီလို မလုပ်ရင် ကျွန်တော်တို့ ဆွီဒင်ဥပဒေကို သူတို့ ပလက်ဖောင်းတွေကို ဒီလို အသုံးပြုတာကို တားဆီးဖို့ အသုံးပြုမှာ ဖြစ်ပါတယ်”
ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်က ဆွီဒင်လွှတ်တော်က ရဲတွေကို လုံခြုံရေးဇုန် ခေါ်တဲ့ နေရာတွေကို တည်ထောင်ခွင့် ပေးခဲ့ပြီး အာမခံစာ မလိုဘဲ သို့မဟုတ် တရားခံ ဖြစ်နိုင်ခြေ မလိုဘဲ သတ်မှတ်ထားတဲ့ နေရာတွေမှာ ရှာဖွေခွင့် ပေးခဲ့ပါတယ်။ တရားရေးဝန်ကြီးကလည်း အစိုးရဟာ လူငယ် ရာဇဝတ်မှုကျူးလွန်သူတွေအပေါ် ပြင်းထန်တဲ့ အပြစ်ပေး ချမှတ်မယ်လို့လည်း ကြေညာခဲ့ပါတယ်။
“ `