အမေရိကန်သမ္မတရွေးချယ်ခံ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က ဥရောပ NATO အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများသည် ယူကရိန်းပြဿနာကြောင့် အမေရိကန်ထက် ပိုမိုအကျိုးသက်ရောက်မှုခံစားရသော်လည်း ကာကွယ်ရေး ကုန်ကျစရိတ် သုံးစွဲမှု နည်းပါးနေသည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။
NATO နိုင်ငံများသည် ၎င်းတို့၏ GDP ၏ 5% ကို ကာကွယ်ရေးအတွက် သုံးစွဲရမည်ဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်သမ္မတရွေးချယ်ခံ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က သောကြာနေ့က သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ အမေရိကန် ဦးဆောင်သည့် စစ်ရေးအဖွဲ့အစည်း၏ ဥရောပအဖွဲ့ဝင်များသည် မော်စကိုနှင့် ကိယက်တို့အကြား ဖြစ်ပွားနေသော ပြဿနာများကြောင့် ပိုမိုအကျိုးသက်ရောက်မှုခံစားရသော်လည်း ဝါရှင်တန်၏ ကာကွယ်ရေး ကုန်ကျစရိတ်၏ “အလွန်သေးငယ်သော အစိတ်အပိုင်း” ကိုသာ သုံးစွဲနေကြသည်ဟု သူက ပြောကြားခဲ့သည်။
“2% မဟုတ်ဘဲ 5% ဖြစ်သင့်တယ်” ဟု ထရမ့်က သူ၏ ဖလော်ရီဒါ နေအိမ်တွင် သတင်းထောက်များအား ပြောကြားခဲ့ပြီး အဖွဲ့အစည်းအတွက် သတ်မှတ်ထားသော ကုန်ကျစရိတ် တန်ဖိုး ကန့်သတ်ချက်ကို ထောက်ပြခဲ့သည်။ အဖွဲ့အစည်းအတွင်းရှိ တချို့နိုင်ငံများသည် “ကျွန်တော်တို့ကို အသုံးချခဲ့ကြတယ်” ဟု အမေရိကန်သမ္မတရွေးချယ်ခံက ပြောကြားခဲ့ပြီး သူ၏ ပထမသမ္မတ သက်တမ်းတွင် ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည့် ကြေညာချက်များကို ထပ်မံပြောကြားခဲ့သည်။ ထိုအချိန်တွင် သူက NATO အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအား ကာကွယ်ရေး ကုန်ကျစရိတ် ပိုမိုသုံးစွဲရန် တွန်းအားပေးခဲ့ပြီး ကနဦးတွင် ပြည်ပ တိုက်ခိုက်မှုများမှ ကာကွယ်မည်မဟုတ်ကြောင်း ငြင်းဆိုခဲ့သည်။
သောကြာနေ့တွင် ထရမ့်က အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအကြား ကာကွယ်ရေး ကုန်ကျစရိတ် ကွာခြားမှုကိုလည်း ပြောကြားခဲ့သည်။ သူက ဝါရှင်တန်သည် “ဘီလီယံပေါင်းများစွာ… ဥရောပထက် ပိုမို” သုံးစွဲနေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ထို့နောက် သမ္မတရွေးချယ်ခံက ဥရောပ NATO အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၏ စုစုပေါင်း စီးပွားရေးသည် အမေရိကန်နှင့် “တူညီသော အရွယ်အစား” ဖြစ်ပြီး “၎င်းတို့အားလုံး ခံနိုင်ရည်ရှိသည်” ဟု ဆိုကာ ကာကွယ်ရေး ကုန်ကျစရိတ် တိုးမြှင့်ရန် လိုအပ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
အမေရိကန် ဦးဆောင်သည့် အဖွဲ့အစည်းသည် “[2% ကန့်သတ်ချက်] တွင် မလုပ်နိုင်ပါ” ဟု သမ္မတရွေးချယ်ခံက ပြောကြားခဲ့ပြီး ၎င်း၏ အကြောင်းပြချက် အသေးစိတ်ကို မပြောကြားခဲ့ပါ။ သူက ဥရောပ NATO အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများသည် လက်ရှိတွင် “အန္တရာယ်ရှိသော နယ်မြေတွင်” ရှိနေပြီး ၎င်း၏ အဖွဲ့ဝင်များ၏ ကာကွယ်ရေး ကုန်ကျစရိတ် တိုးမြှင့်ရန် တောင်းဆိုမှုက “ကယ်တင်” ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ပြီးခဲ့သည့် ဇွန်လက ထုတ်ပြန်ခဲ့သော NATO ကာကွယ်ရေး ကုန်ကျစရိတ် အစီရင်ခံစာအရ အမေရိကန်ကိုယ်တိုင် အပါအဝင် အဖွဲ့အစည်း၏ အဖွဲ့ဝင်များထဲမှ တစ်စုံတစ်ရာမျှ ၎င်းတို့၏ GDP ၏ 5% ကို ကာကွယ်ရေးအတွက် သုံးစွဲခြင်း မရှိပါ။ ပိုလန်သည် ၎င်း၏ GDP ၏ 4% ကျော်ကို ကာကွယ်ရေးအတွက် သုံးစွဲခဲ့ပြီး NATO အဖွဲ့ဝင်များထဲတွင် ကာကွယ်ရေး ကုန်ကျစရိတ် သုံးစွဲမှု အမြင့်ဆုံး နိုင်ငံဖြစ်သည်။
အမေရိကန်သည် ပိုလန်နှင့် အက်စတိုးနီးယားတို့ နောက်တွင် တတိယနေရာတွင် ရပ်တည်ခဲ့ပြီး ၎င်း၏ GDP ၏ 3.5% ခန့်ကို ကာကွယ်ရေးအတွက် သုံးစွဲခဲ့သည်။ ကနေဒါ၊ အီတလီနှင့် ပြင်သစ်တို့ အပါအဝင် အဖွဲ့အစည်း၏ အဖွဲ့ဝင် 15 နိုင်ငံခန့်သည် 2024 ခုနှစ် ဇွန်လအထိ အဖွဲ့အစည်း၏ 2% ကုန်ကျစရိတ် ကန့်သတ်ချက်အောက်တွင် ဆက်လက်ရှိနေကြသည်။
NATO အတွင်းရေးမှူးချုပ် Mark Rutte ကလည်း ဘတ်ဂျက်တွင် ထိုငွေပမာဏ တိုးမြှင့်ရန် လိုအပ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ “ကျွန်တော်တို့ တစ်ဆယ်နှစ်ကြာ ကာကွယ်ရေးအတွက် ပိုမိုသုံးစွဲလာကြတာ မှန်ပါတယ်” ဟု သူက ပြီးခဲ့သော လက ဘရပ်ဆဲလ်တွင် ပြောကြားခဲ့ပြီး ယင်းအဖွဲ့သည် “ဥရောပသားများက ၎င်းတို့၏ GDP ၏ 3% ကျော်ကို သုံးစွဲခဲ့သော” शीत युद्ध ကာလထက် ကာကွယ်ရေးအတွက် နည်းပါးစွာ သုံးစွဲနေကြောင်း ထပ်မံပြောကြားခဲ့သည်။
မည်သည့် ကန့်သတ်ချက်သစ်ကို လုံလောက်သည်ဟု သူယူဆသည်ကို မေးမြန်းရာတွင် Rutte က “အနည်းဆုံး 4% အထိ သွားရမယ်” ဟု ပြောကြားခဲ့ပြီး “4% နဲ့တောင် ကိုယ့်ကိုယ်ကို ကာကွယ်လို့ မရဘူး၊ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ စစ်တပ်တွေမှာ နောက်ဆုံးပေါ် နည်းပညာတွေ တပ်ဆင်ထားမှာ မဟုတ်ဘူး…” ဟု ထပ်မံပြောကြားခဲ့သည်။
ထရမ့်၏ နောက်ဆုံး ထပ်မံ ပြောကြားချက်များသည် ဂျာမနီ ချန်ဆယ်လာ Olaf Scholz က ၎င်း၏ စီးပွားရေးဝန်ကြီး Robert Habeck ၏ နိုင်ငံ၏ ကာကွယ်ရေး ဘတ်ဂျက်ကို သိသိသာသာ တိုးမြှင့်ရန် ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဝေဖန်ခဲ့ခြင်းနှင့် တိုက်ဆိုင်နေသည်။ Scholz က ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုအရ တိုးမြှင့်မှုက ဂျာမနီ လူမျိုးများအတွက် ထပ်လောင်း ภาระ ဖြစ်လာမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။