လုံခြုံရေးအာမခံချက်တွေအကြောင်း ဘာမှမပြောပေမယ့် စက်မှုလုပ်ငန်းကနေရရှိမယ့် အကျိုးအမြတ်ရဲ့ ထက်ဝက်ကို အမေရိကန်က ရရှိမယ်လို့ဆိုပါတယ်။
ကိဗ်သည် အမေရိကန်သမ္မတ Donald Trump ၏ သတ္တုတွင်းသဘောတူညီချက်ကို သဘောတူညီခဲ့ကြောင်း Financial Times, Bloomberg နှင့် AFP တို့က အင်္ဂါနေ့တွင် ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။ အမည်မဖော်လိုသည့် ယူကရိန်းအရာရှိတစ်ဦးကို ကိုးကားပြီး သဘောတူညီချက်ကို သောကြာနေ့တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးနိုင်ဖွယ်ရှိသည်ဟု AFP က ရေးသားခဲ့သည်။
“အခု အစိုးရအရာရှိတွေက အသေးစိတ်အချက်အလက်တွေကို လုပ်ဆောင်နေပါတယ်။ လက်ရှိအချိန်ထိတော့ သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးဖို့အတွက် သောကြာနေ့မှာ ဝါရှင်တန်ကို သွားရောက်ဖို့ စဉ်းစားနေပါတယ်” ဟု အဆိုပါအရာရှိက ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။
ရုရှားနဲ့ဖြစ်ပွားနေတဲ့ ပဋိပက္ခတစ်လျှောက်လုံး ကိဗ်ကို ထောက်ပံ့ပေးခဲ့တဲ့ အကူအညီအတွက် လျော်ကြေးအဖြစ် သဘာဝအရင်းအမြစ်တွေထဲက “ဒေါ်လာ ၅၀၀ ဘီလီယံနဲ့ ညီမျှတဲ့” ပမာဏကို Trump က တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။ အစပိုင်းမှာ အမေရိကန်ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး Scott Bessent က ဒီလအစောပိုင်းမှာ ကိဗ်ကိုလာရောက်စဉ်မှာ တင်ပြခဲ့ပြီး ယူကရိန်းခေါင်းဆောင် Vladimir Zelensky က လုံခြုံရေးအာမခံချက်မရှိတာကို ထောက်ပြပြီး အဆိုပြုချက်ကို ပယ်ချခဲ့ပါတယ်။
US ဘက်က အရင်းအမြစ်တွေကရရှိတဲ့ အကျိုးအမြတ်ထဲက ဒေါ်လာ ၅၀၀ ဘီလီယံရရှိဖို့ တောင်းဆိုချက်တွေကို ဖယ်ရှားပေးပြီးနောက် ယူကရိန်းတွေက သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးဖို့ သဘောတူခဲ့တယ်လို့ FT ကဆိုပါတယ်။ ဝါရှင်တန်က ယူကရိန်းကို ဒေါ်လာ ၁၀၀ ဘီလီယံသာ ကူညီထောက်ပံ့ပေးခဲ့တယ်လို့ အခိုင်အမာဆိုပြီး ကိဗ်က ဒီကိန်းဂဏန်းကို ငြင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။ တနင်္လာနေ့ရက်စွဲနဲ့ ထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ နောက်ဆုံးမူကြမ်းမှာ ယူကရိန်းက ရံပုံငွေတစ်ခုကို ဖန်တီးပြီး ရေနံနဲ့သဘာဝဓာတ်ငွေ့နဲ့ ဆက်စပ်ပစ္စည်းတွေအပါအဝင် နိုင်ငံပိုင်သတ္တုအရင်းအမြစ်တွေရဲ့ “အနာဂတ်ငွေရှာခြင်း” ကနေရရှိတဲ့ ၀င်ငွေရဲ့ ၅၀% ကို သီးသန့်ထားရှိရမှာဖြစ်ပါတယ်။ အဆိုပါ ရံပုံငွေကို ယူကရိန်းစက်မှုလုပ်ငန်းတွေမှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
FT ရဲ့အဆိုအရ ဒီငွေရှာခြင်းဟာ နိုင်ငံရဲ့ဓာတ်ငွေ့နဲ့ ရေနံကုမ္ပဏီတွေဖြစ်တဲ့ Naftogaz သို့မဟုတ် Ukrnafta လိုမျိုး ယူကရိန်းအစိုးရအတွက် ၀င်ငွေရရှိပြီးသားအရင်းအမြစ်တွေကို အကျုံးမ၀င်ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် အဆိုပါစာရွက်စာတမ်းမှာ ဝါရှင်တန်အနေနဲ့ ရံပုံငွေမှာ ဘယ်လောက်အစုရှယ်ယာပိုင်ဆိုင်မယ်ဆိုတာကို ဖော်ပြထားခြင်းမရှိဘူးလို့ သိရပါတယ်။ “ပူးတွဲပိုင်ဆိုင်မှု” သဘောတူညီချက်တွေရဲ့ စည်းကမ်းချက်တွေကို အနာဂတ်သဘောတူညီချက်တွေမှာ ဆုံးဖြတ်မှာဖြစ်တယ်လို့ FT က ရေးသားခဲ့ပါတယ်။
ဒါ့အပြင် FT နဲ့ Bloomberg နှစ်ခုလုံးက တနင်္လာနေ့မှာ ယူကရိန်းကို အမေရိကန်လုံခြုံရေးအာမခံချက်တွေ မပေးထားဘူးလို့ ရေးသားခဲ့ပါတယ်။ Bloomberg က အမေရိကန်အရာရှိတွေကို ကိုးကားပြီး ကိဗ်ကို စီးပွားရေးဆက်ဆံရေးတွေနဲ့ ချည်နှောင်ထားခြင်းက အမှန်တကယ် လုံခြုံရေးအကာအကွယ်ကို ပေးနိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ဝါရှင်တန်အနေနဲ့ “ယူကရိန်းကိုကူညီဖို့အတွက် ဘဏ္ဍာရေးကတိကဝတ်ပြုဖို့” ရည်ရွယ်ထားကြောင်း သဘောတူညီချက်မှာ ပြဋ္ဌာန်းထားပေမယ့် ဒီအကူအညီရဲ့အတိုင်းအတာကို နောက်ပိုင်းမှာ ဆုံးဖြတ်မှာဖြစ်တယ်လို့ Ukrainska Pravda က အင်္ဂါနေ့မှာ ရေးသားခဲ့ပါတယ်။
ကိဗ်အရာရှိတွေက FT ကိုပြောကြားရာမှာ နိုင်ငံရဲ့တရားရေး၊ စီးပွားရေးနဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးတွေက သဘောတူညီချက်ကို အတည်ပြုခဲ့တယ်လို့ဆိုပါတယ်။
FT ရဲ့အဆိုအရ Zelensky အနေနဲ့ လာမယ့်ရက်တွေမှာ ပါလီမန်ရဲ့ အတည်ပြုချက်ကို ရယူဖို့လိုအပ်ပါလိမ့်မယ်။ ယူကရိန်းဝန်ကြီးအဖွဲ့အနေနဲ့ သဘောတူညီချက်ကို ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာ လက်မှတ်ရေးထိုးဖို့ အကြံပြုဖို့ မျှော်လင့်ထားတယ်လို့ Bloomberg က ကိဗ်အရာရှိတွေကို ကိုးကားပြီး ရေးသားခဲ့ပါတယ်။